15 MART DÜNYA TÜKETİCİ HAKLARI GÜNÜ
ADİL VE GÜVENİLİR DİJİTAL PAZARLAMA
●
Tüketiciler internette adil ve güvenilir pazarlama
istiyor.
●
İnternet dolandırıcılığı son bulsun.
●
Elektronik ticarette tüketici haklarına saygı.
●
Tüketicileri mağdur eden dijital pazarlamalara caydırıcı
yaptırım.
●
Dijital pazarlamada , ilgili ve yetkili kamu kuruluşları
görev başına!..
●
Araştırma yapmadan internetten alışveriş yapmayalım.
●
Web sitelerindeki cazip tekliflere, tanıtımlara
araştırma yapmadan inanmayalım.
●
Cep telefonumuz ile alışverişi kamuya açık wi-fi’lerden
değil, kendi internet paketinizi kullanarak yapalım.
●
İnternet dolandırıcılarını ihbar edelim.
●
Facebook, instagram, whatsapp üzerinden mümkünse
alışveriş yapmayalım.
●
Tüketici olarak haklarımızı öğrenelim ve haklarımıza
sahip çıkalım.
Bugün 15 Mart Dünya Tüketici Hakları Günü. Derneğimizin
üyesi olduğu Uluslararası Tüketici Örgütü ( Consumers
International), bugünün konusunu tüm dünyada “Adil ve
Güvenilir Dijital Pazarlama” olarak belirlemiştir.
Dünya çapında yapılan araştırmalarda ve anketlerde,
dijital pazarlama - internet satışları ile internetten
alışveriş yapan tüketici sayısının her geçen gün
artmakta olduğu görülmektedir. Ancak, bu artışla
birlikte sorunların da çeşitlenerek arttığı
görülmektedir. Bu sorunların başında ise internet
yoluyla pazarlamadaki sahtekarlıklar ve
dolandırıcılıklar gelmektedir. Örneğin,
dolandırıcılar açtıkları sitelerde yasal
pazarlamacılarmış gibi görünerek sahte ve aldatıcı
reklamlarla tüketicileri dolandırmaktadırlar.
İnternet dolandırıcılarının kullandığı önemli
yöntemlerden birisi meşru satıcıları – markaları taklit
etmektir. Genellikle, güvenilir sitelerin ismi
altında yapılan dolandırıcılıklar yaygındır. Ancak,
bunu yaparken, dikkatlice bakıldığında, web sitelerinin
uzantılarında sitenin yazılışında küçük farklılıklar
yaparlar.
Dolandırıcılar, sahte web sitelerinde tüketicilerin
zaafını kullanarak, tüketicilere satmak istedikleri
ürünleri cazip duruma getirecek şekilde tanıtım
yaparlar, tekliflerde bulunurlar.
Dolandırıcılar, çeşitli yöntemlerle tüketicilerin
kişisel bilgilerini ele geçirmektedirler. Ele
geçirdikleri kişisel bilgilerle alışveriş yaparak
tüketicileri borçlandırmaktadırlar. Şifreyi ele
geçirdiklerinde tüketicilerin hesaplarına ulaşıp, var
olan parayı çekmektedirler.
2017 yılında yapılan bir araştırmaya göre, global
ölçekte 2013 yılına göre internet alışverişlerindeki
dolandırıcılık olaylarında %19 artış olmuştur. 2015
yılında ise 500 milyon insanın kişisel bilgileri
çalınmıştır.
Global ölçekte yapılan anketler göstermektedir ki,
insanların yarısı güvenmedikleri nedeniyle, internet
üzerinden alışveriş yapmamaktadır. Ancak, bir taraftan
da, internet aracılığıyla alışverişler artmaktadır.
TÜRKİYE’DE İNTERNET ALIŞVERİŞLERİNDE YAŞANAN SORUNLAR
Tüm dünyada yaşanan ortak sorunlar Türkiye’de de
yaşanmaktadır. Diğer taraftan, Derneğimize ve tüketici
hakem heyetlerine yapılan şikayetlerde şu ortak sorunlar
görülmektedir.
●
Ürünle birlikte mala ait
fatura genel olarak tüketiciye gönderilmemektedir.
●
Genellikle, tüketicilerin
sipariş verdiği ürün yerine, ikinci ve üçüncü sınıf,
kalitesiz, farklı ya da arızalı ürünler
gönderilmektedir.
●
Üründe ya da teslimatta
herhangi bir sorun görüldüğünde (ürünün ayıplı olması,
gönderilmemesi, vd..), tüketiciler cayma haklarını
kullanmak için firmayı aradıklarında genellikle ilgili
ve yetkililere ulaşamıyorlar. Ulaşabildiklerinde de
olumsuz cevap alıyorlar, oyalanıyorlar. Bazen de
firmalara hiç ulaşamıyorlar. Dolandırıcılara zaten hiç
ulaşamıyorlar. Firmaların bazıları da taşınmış ya da
kapanmış oluyor.
●
Kargo ile teslim edilen
ürünlerde, genellikle, ürün tüketiciye gösterilmeden
parası alınıyor, kargo firmaları ürünü tüketiciye teslim
edip parasını aldığında, bazı kargo firmaları
tüketicilere fiş ya da fatura vermemekte, aldıkları
bedeli kargo fişinin üzerine yazmaktadırlar.
●
Kargo paketinde gönderici
kısmında yazılan firma ile fatura da ya da internette
yazılı olan firmalar farklı olabiliyorlar.
ÇÖZÜM ÖNERİLERİ VE BAZI UYARILAR
Tüketiciler, internetten alışveriş yapacakları
firmaların güvenilir olup olmadıklarını çok iyi
araştırmaları gerekiyor. Öncelikle, firmanın internet
sayfasındaki adres çubuğunun yeşil olması gerekiyor.
Eğer, adres çubuğu yeşil değilse, bütün özel ve kart
bilgileriniz dolandırıcıların gözü önünde demektir.
Çünkü gönderdiğiniz bilgiler şifrelenmemektedir, herkese
açık konumdadır. Adres çubuğunun yeşil olması da yeterli
değildir. Firmanın faaliyet gösterdiği ilde ticaret
odasına üye olup olmadığı, güvenilir olup olmadığı
sorulmalıdır. Eğer, esnaf ise esnaf odasına üyeliği
sorulmalıdır. Web sayfası aracılığı ile ürün satan bir
kişi ise, o kişinin güvenilir olup olmadığı
öğrenilemeyeceğinden alışveriş yapılmaması gerekir.
Tüketiciler, firmanın ( A.Ş. ya da ltd şirketi)
güvenilir ve ilgili ticaret odasına üyeliğini
öğrendikten sonra firmayla ilişkiye geçmelidir.
Firmanın, Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında
Kanun ile Kanun kapsamında yayınlanan Ticari İletişim ve
Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik ve
Elektronik Ticarette Hizmet Sağlayıcı Ve Aracı Hizmet
Sağlayıcılar Hakkında Yönetmeliğe uygun davranıp
davranmadığı, ön bilgilendirme formunun, faturanın
kendisine gönderilip gönderilmeyeceğini sormalıdır.
Diğer taraftan, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un
“Mesafeli Sözleşmeler” başlıklı 48.maddesi ile Kanun
kapsamında yayınlanan “Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği”
hükümlerine ilgili firmaların uymaları gerektiği
tüketiciler tarafından bilinmelidir.
Güvenilir olan yöntem ise malın kargo ile teslimi
sırasında pararın ödenmesidir. Bu teslimatta kargo ve
dağıtım şirketleri Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin
43.maddesine göre, fatura ve irsaliye belgesi olmadan
malı tüketiciye teslim edemezler. Ayrıca, tüketicinin
paketi açmasını istemesi durumunda ise gönderici
firmanın da kabulü ile kargoyu açarak tüketiciye
göstermek zorundadırlar.
Facebook, instagram, whatsapp üzerinden firmalar değil,
kişiler satış yaptığı için, tüketici mevzuatı dışında
olması nedeniyle; tüketiciler, tüketici mevzuatı
kapsamında haklarını arayamazlar, bu nedenle, mümkünse,
bu sosyal medyadan alışveriş yapmamak gerekir.
Tüketiciler, eğer, cep telefonları ile alışveriş
yapacaklarsa, kendi internetlerinden GSM santralına
bağlanarak alışveriş yapmaları uygun olur. Eğer, halka
açık yerlerden wi-fi üzerinden ( kablosuz bağlantı)
alışveriş yapılırsa, araya üçüncü şahıslar rahatlıkla
girebilir. Bu nedenle, tüketiciler, cep telefonu ile
e-ticaret yapacaklarsa, halka açık yerlerin wi-fi’leri
üzerinden değil, kendi internetleri üzerinden bağlantı
kurarak yapmalıdırlar.
Web sitelerindeki teklifler, koşullar, tanıtımlar,
reklamlar ne kadar cazip olursa olsun, satıcının ya da
web sitesi sahibinin güvenilir olup olmadığından,
sitelerin sahte olup olmadığından emin olunmalıdır.
Araştırma yapmadan web sitelerine ve satıcılara
güvenimizi kesinleştirmeden sipariş vermeyelim. İnternet
ortamındaki dolandırıcıları, sahtekarları ilgili ve
görevli kamu kuruluşlarına ihbar edelim.
Tüketici Hakları Derneği olarak, ilgili ve yetkili kamu
kuruluşlarından internet dolandırıcılığının
önlenebilmesi için gerekli yasal, idari önlemleri
almalarını ve eşgüdüm halinde çalışmalarını
önermekteyiz. Bununla birlikte, var olan yasal mevzuatı
en etkin şekilde uygulamalarını, denetimleri
arttırmalarını, tüketici örgütleri ile işbirliği
yapmalarını, düzenli olarak kamuoyunu ve tüketicileri
bilgilendirmelerini öneriyoruz.
Basınımıza ve kamuoyuna duyurulur.
Turhan ÇAKAR
Genel Başkan
Uluslararası Tüketici örgütü
olan Consumers İnternational web sayfasında basın
açıklamamız, resimlerimiz ve videomuz diğer
tüketici örgütlerinin haberleri ile birlikte yer almıştır.
Aşağıdaki web sayfasından "live Blog" kısmından THD'ye
ulaşılabilir.
http://www.consumersinternational.org/what-we-do/world-consumer-rights-day/2018-making-digital-marketplaces-fairer/
BASIN AÇIKLAMAMIZIN
İNTERNETTEKİ YANSIMALARI
http://www.mynet.com/haber/haberler/tuketici-haklari-dernegi
http://www.dailymotion.com/video/x6gc49d
http://beyazgazete.com/video/webtv/ekonomi-2/tuketici-haklari-dernegi-genel-baskani-cakar-ankara-509513.html
http://www.memleket.com.tr/15-mart-dunya-tuketiciler-gunu-1349866h.htm
https://www.ulusal.com.tr/gundem/dunya-tuketici-haklari-gununde-uzmanlar-uyardi-h196628.html
http://www.gucluanadolugazetesi.com/turhan-cakardan-vatandaslara-uyari-43640.html
http://www.milliyet.com.tr/15-mart-dunya-tuketiciler-gunu-ankara-yerelhaber-2660555/
http://www.baskentgazete.com.tr/ekonomi/thdden-tuketicilere-uyari-h11260.html
https://www.yeniakit.com.tr/haber/dijital-dolandiricilar-sinir-disi-destekle-can-yakiyor-436066.html
http://www.yenihaberden.com/15-mart-dunya-tuketiciler-gunu-438842h.htm
http://www.ankaradanhaber.com/ekonomi/15-mart-dunya-tuketiciler-gunu-h19207.html
https://ortakakil.com.tr/15-mart-dunya-tuketiciler-gunu/
https://www.youtube.com/watch?time_continue=1&v=ryqkMVg6kXQ
|