●MOBİL VE İNTERNET
ÜZERİNDEN YAPILAN DOLANDIRICILIK ÖNLENSİN.
●DİJİTAL ALANDA TÜKETİCİ
HAKLARINA SAYGI İSTİYORUZ.
Bu yıl, tüm dünya’da, 15 Mart Dünya Tüketici Hakları
Günü’nün konusu Derneğimizin de üyesi olduğu
Uluslararası Tüketiciler Örgütü (Consumers
International) tarafından “Tüketicilerin
Güvenebileceği Dijital Bir Dünya Yaratmak” olarak
belirlenmiştir.
Uluslararası Tüketiciler Örgütü’nün (CI) yapmış
olduğu inceleme ve araştırma sonucunda belirlemiş olduğu
“Dijital Dünyanın Karşılaştığı 10 Sorun” şunlardır: 1-
Özel hayatın ve kişi güvenliğinin ihlali, 2-
Aşırı bilgi yükleme/bilgi obezitesi veya bilgi
zehirlenmesi. Buradaki amaç, kişiye gereğinden fazla
bilgi vererek, onun anlamasını, dolayısıyla doğru karar
vermesini zorlaştırmaktır, 3- Online yoluyla
çocukları amaçları doğrultusunda etki altına alma
çabası. Çocuk istismarı ve çocukların yönlendirilmesi,
4- Online yoluyla kişiyi psikolojik baskı altına
alarak ve onu yönlendirerek kişiliğini incitmek, ezmek,
etki altına almak, 5- Sosyal izolasyon,
yalnızlaşma, içine kapanma, 6- Pornografi ve seks
düşkünlüğü oluşturmak, 7- Yerel toplumsal
kültürden kişinin uzaklaşması riski, 8- Dedikodu
yaymak, 9- Anne ve babaların, çocuklarının
internette neler yaptıkları, hangi sitelere girdikleri,
günde ne kadar zaman harcadıkları hakkında bir
fikirlerinin olmayışı, 10- Bilgi aşırma –
intihal: Başkalarına ait bilgiyi kaynak göstermeden ve
izin almadan kendi bilgisiymiş gibi davranmak.
Dijital dünyada yaşanan bu 10 temel ve ortak sorunun
yanısıra Türkiye’de yaşanan diğer önemli sorunlar
şunlardır:1-Telefon ve internette fiili
tekel sorunu nedeniyle, rekabet mevzuatı ile tüketici
mevzuatına aykırı davranılarak tüketiciler mağdur
edilmektedir. 2- Türkiye’de mobil hizmetlerine
ödenen bedelin %50’ye yakını vergiden oluşmaktadır.
Oysa, mobil hizmetlerinden alınan dünya vergi ortalaması
%18,2’dir. 3- Türkiye’de GSM abonelerinden “ilk
tesis ücreti, telsiz ruhsat bedeli” ve “telsiz kullanım
bedeli” alınmaktadır. 219 ülkede ise bu bedeller
alınmamaktadır. 4- Türkiye’de GSM şirketleri
mobil ağlarını (baz istasyonları) ortak değil, ayrı ayrı
oluşturmaktadırlar. Bu uygulama, elektromanyetik
kirlilik yarattığı için hem çevre ve tüketici güvenliği
konusunda risk ve tehlikeyi arttırmakta hem de oluşan
maliyetlerin tüketicilere yansıtılmasına neden
olmaktadır. 5- Yalın ADSL pahalı durumdadır.
6- Paketlerdeki görüşme sürelerinde bir zaman
aldatmacası uygulanmakta ve tüketiciler zarara
uğratılmaktadır. 7- Tüketicilerden haksız yere
sabit ücret alınmaktadır. 8- Türk Telekom
dışındaki alternatif sabit telefon işletmelerine abone
olan 2,5 milyon dolayındaki kullanıcı/ tüketici diğer
işletmeleri ararken ve aranırken pahalı
ücretlendirilmektedir. 9- Mobil hat kullanan
tüketiciler aldıkları hizmetlerdeki tarife karışıklığı
ile birlikte GSM operatörleri aracılığıyla pazarlama
yapan şirketlerin sorumlusunu bulamamaları nedeniyle
ciddi maddi kayıplara ve zarara uğratılmaktadırlar.
10- Özel servis numaralarının yüksek düzeyde
ücretlendirilmesi tüketicilerin mağduriyetine neden
olmaktadır. 11- Dijital kampanyalarda süreli ve
kotalı sözleşmedeki uygulamalar tüketiciler üzerinde bir
vurguna neden olmaktadır. 12- Özellikle, internet
ve cep telefonlarında her geçen gün dolandırıcılık
giderek artmaktadır. 13- Dijital ortamda satışı
yapılan bir çok mal ve hizmet hakkında doğru bilgi
verilmemekte, tüketiciler aldatılmakta ve
yanıltılmaktadır.
Uluslararası Tüketiciler Örgütü (Consumers
International) ve üyelerinin ortaklaşa hazırlamış
oldukları ve G20 ülkelerinin ilgili bakanlıklarına ve
kamu kuruluşlarına sundukları “ Tüketicilerin
Güvenebileceği Dijital Bir Dünya Yaratmak” konulu 10
çözüm önerisinin ayrı ayrı kısa özetleri şunlardır: 1-
Dijital alandaki yasal düzenlemeler tüketicileri
koruyucu, güçlendirici ve uluslararası kabul görmüş
kıstaslara, standartlara uygun olmalıdır. 2-
Dijital alanda hizmet veren şirketler tüketicilerin
korunmasının en üst düzeyde sağlanmasından sorumlu
olmalıdır. Gözetim ve denetimden sorumlu kurum ve
kuruluşlar görev ve sorumluluklarını en etkin bir
şekilde yerine getirmelidirler. 3- Dijital
hizmetlerin ve internetin her tüketicinin erişebileceği,
ödeyebileceği fiyat düzeyinde ve kaliteli olması
sağlanmalıdır. Bunun için, gerekli önlemler alınmalıdır.
Bu konuda uluslararası hizmet kurallarına uyulması
zorunluluğu ihmal edilmemelidir. 4- Dijital
ürünlerin, hizmetlerin özellikleri konusunda
uluslararası kriterlere uygun bir şekilde eksiksiz ve
doğru olarak tüketicilerin bilgilendirilmesi, açıklık ve
şeffaflık konusunda firmaların sorumlulukları vardır.
5- Tüketicinin ürünü satın almaya karar vermeden
önce o ürünle bağlantılı diğer ürün ve hizmetlerin
varlığından açık ve net bir şekilde bilgilendirilmesi
gerekmektedir. Satın alınan ürün, tüketicinin
beklentisini uygun bir süre karşılayabilecek şekilde bir
ekonomik ömre sahip olmalıdır. 6- Tüketicilerin
çeşitli sorunlarla karşılaşmaması, doğru ve güvenli bir
tercih yapabilmesi, haklarını bilmesi ve kullanabilmesi
için dijital alanda bilgilendirilmesi, eğitilmesi ve
bilinçlendirilmesi gerekmektedir. 7- Sağlıklı ve
güvenilir dijital bir sistemin oluşturulabilmesi ve
şahsi bilgilerin çalınmasına karşı gerekli kurallar açık
bir şekilde belirlenmelidir. Satış sonrasında
tüketicilere açık, anlaşılır bilgi verilmelidir.
Firmalar tüm bu konularda gerekli önlemleri almalıdır.
8- Dijital alanda özel yaşamın ve verilerin
korunması en üst düzeyde sağlanmalıdır. Ulusal veri
koruma politikaları kararlılıkla uygulanmalı ve
güçlendirilmelidir. 9- Tüketicilerin dijital
ekonomiye ve sektöre güven duyabilmesi için etkili bir
şikayet – mağduriyet değerlendirme ve çözüm mekanizması
oluşturulmalıdır. Tüketicilerin haklarını nasıl ve
nerede arayacakları firmalar tarafından açıkça
belirtilmelidir. 10- Dijital ürün ve hizmet
alanında seçeneklerin oluşturulabilmesi için ulusal ve
uluslararası rekabet ısrarla korunmalı ve teşvik
edilmelidir. Tüketicilerin hizmet ve ürünler arasında
karşılaştırma yapabilmesi, uygun cihaz, yazılım ve
programa erişimi, veri transferi gibi olanaklar
sağlanmalı, geliştirilmeli ve kuvvetlendirilmelidir.
Bu öneriler, 15 Mart 2017 Dünya Tüketici Hakları
Gününde, yani, bugün Berlin’de yapılacak olan G20
ülkeleri Zirve Toplantısına sunulacaktır. Daha
sonra, 6 ve 7 Nisan 2017 tarihlerinde G20 Ülkeleri
Dijital/Bilişim Başkanlarının katılacağı “Dijitalizasyon:
Dijital Gelecek İçin Politikalar” konulu
toplantılarda ele alınacaktır.
Bu iki toplantıda G20 ülke temsilcilerinin
değerlendirmeleri OECD ile Uluslararası Tüketiciler
Örgütü (CI) ve bileşenleri tarafından dikkate alınıp,
konuyla ilgili 10 alanda belirlenecek politikalar ve
uygulama kriterlerini içeren bir rapor hazırlanarak
2018’de yapılacak olan G20 Ülkelerinin Bakanlar
Toplantısına sunulması planlanmaktadır/hedeflenmektedir.
Tüketici Hakları Derneği olarak, Uluslararası
Tüketiciler Örgütü ve üyelerinin hazırlamış oldukları
10 çözüm önerisini G20 ülke temsilcilerinin
Almanya’da yapılacak olan toplantı ile 6 ve 7 Nisan 2017
tarihlerinde yapılacak olan toplantılarda desteklenmesi
için Başbakanlığa, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme
Bakanlığına, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Tüketicinin
Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğüne ve Bilgi
Teknolojileri İletişim Kurumuna bir yazı ekinde
gönderdik.
Giderek hızlı bir değişim gösteren ve ülkelerin
birbiriyle bağıntılı olduğu bir dünyada tüketici
haklarının dijital alanda (online) korunmasının/ elde
edilmesinin sağlanması sorumluluğu yalnızca bir ülkenin
başedebileceği bir konu değildir. Bu durum,
hükümetlerin, iş dünyasının, tüketici
organizasyonlarının/örgütlerinin uluslararası ölçüde
birlikte hareket etmelerini zorunlu kılmaktadır.
Tüketicilerin güvenebileceği dijital bir dünya
oluşturmak için sözkonusu bu önerilerin Başbakanlık,
ilgili bakanlıklar ve kamu kuruluşları ile dijital
alanda faaliyet gösteren firmalar tarafından
desteklenmesi ve gereğinin yapılması için tüketiciler
adına çağrıda bulunuyoruz.
●
Tüketiciler olarak,
güvenilir dijital bir dünya istiyoruz.
●
Dijital istismara hayır
●
Dijital sömüreye hayır
●
Haklarımıza saygı istiyoruz
Basınımıza ve kamuoyuna saygıyla duyurulur.
Turhan ÇAKAR
Genel Başkan
Bu yıl, tüm dünya'da, 15
Mart Dünya Tüketici Hakları Günü'nün konusu Derneğimizin
de üyesi olduğu Uluslararası Tüketiciler Örgütü
(Consumers International) tarafından "Tüketicilerin
Güvenebileceği Dijital Bir Dünya Yaratmak" olarak
belirlenmiştir. Bu kapsamda 15 Mart 2017 tarihinde
yapılan basın açıklamamız Uluslararası Tüketiciler
Örgütünün aşağıdaki web sayfasından da görüleceği gibi
dünya haritasında yer almıştır.
