|
Bilindiği gibi, 1 Ağustos 2008 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere
konutlarda kullanılan doğal gaz fiyatlarına %16.88 oranında zam
yapılmıştır. 1 Ocak 2008 de %7.4, 1 Haziran 2007 de %7.4 oranında yapılan
zamları da dikkate alındığımızda, 3 cü kez doğal gaza yapılan son zamla
birlikte bu süre içerisinde doğal gaza yaklaşık %35 dolayında zam
yapılmıştır.
4 kişilik bir ailenin asgari yaşam standardı için gerekli olan yıllık
ortalama 1500 m3, aylık ortalama 125 m3 doğal gaz tüketimi baz
alındığında, aylık ortalama doğal gaz faturası Ekim 2007 de 77,30 YTL
iken, Ağustos 2008 de 104,70 YTL ye çıkmıştır. Yıllık doğal gaz gideri ise
Ekim 2007 de 927,00 YTL den Ağustos 2008 de 1256,00 YTL ye yükselmiştir.
Yani, ortalama olarak aylık doğal gaz giderinde 27,4 YTL, yıllık doğal gaz
giderinde ise 329,00 YTL bir artış olmuştur. Asgari ücretle çalışan bir
kişinin bir aylık ortalama doğal gaz gideri Ekim 2007 de aylık ücretinin
%18,4 iken, Ağustos 2008 de %21,3 e yükselmiştir. En düşük maaş alan bir
memurun ise ayık ortalama doğal gaz gideri Ekim 2007 de %10,53 iken,
Ağustos 2008 de %12,9 a çıkmıştır.
1 Temmuz 2008 tarihinden itibaren maliyet bazlı fiyatlandırmaya geçişi
yani doğal gazda otomatik zammı öngören Yüksek Planlama Kurulunun 14 Şubat
2008 kararı ve buna bağlı olarak BOTAŞ tarafından gerçekleştirilen %16.88
oranındaki zam işlemi, 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanununa açıkça
aykırılık teşkil etmektedir. Bu kanunda BOTAŞ ’a tarife fiyatlarındaki
artışı tek başına ve sınırsız olarak belirleme yetkisi tanınmadığından bu
durum aynı zamanda Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun yetki alanına
yapılan hukuka aykırı bir müdahaledir.
4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu’nun amacı Kanunun 1. maddesinde
“doğal gazın kaliteli, sürekli, ucuz olarak…. tüketicilerin kullanımına
sunulması” olarak tanımlanmıştır. Ayrıca “toptan satış tarifelerinde hakim
durumun kötüye kullanılmaması, doğal gaz arz güvenliği ve düzenliliğinin
sağlanması ve Kurumun bu konuda belirleyeceği diğer önlemlere uyulmasının
esas olduğu” da yasal düzenlemeler arasında yer almaktadır.
Yüksek Planlama Kurulu’nun Maliyet Bazlı Fiyatlandırma Mekanizması’nın
temel faydaları arasında şunlar sayılmaktadır:
1. Piyasanın serbestleşmesi sürecinde sağlıklı bir fiyatlama
mekanizmasının tesis edilmesi,
2. Mali hedeflere ulaşılmasının temin edilmesi,
Buradan anlaşılmaktadır ki, bu kararla özelleştirilecek şirketlere sorunlu
değil, kar garantili bir yapılanma teslim edilmek istenmektedir.
Dünya piyasalarındaki artışlar ve ülkenin doğal gaz konusunda dışa
bağımlılığı düşünüldüğünde Yüksek Planlama Kurulu Kararı ile getirilen bu
düzenlemenin gündelik yaşama, akaryakıt, doğal gaz ve elektrik fiyatları
ile tüm mal ve hizmetlerin fiyatlarına sürekli zam olarak yansıyacağı
açıktır. Yani, doğal gaza yapılacak otomatik zammın yaşamın tüm alanlarına
zincirleme yansıyarak tüketicilere yaşamı zindan edecektir.
Tüketicilerin yaşamlarını sürdürebilmeleri için vazgeçilmez bir unsur olan
doğal gazın tamamen serbest piyasa ekonomisi kurallarına terk edilmesi,
temel ihtiyaçlardan kar elde etme amacını destekleyerek sahip olunan
ayrıcalıklı konumun kötüye kullanılmasına davetiye çıkarmaktan başka bir
şey değildir.
Bu düzenleme ile BOTAŞ ’ın dağıtım şirketleri ile bazı kuruluşlardan
tahsil edemediği alacakları nedeni ile uğradığı zararın bir kısmını
yapılan zam ile tüketiciden tahsil etme yoluna gitmesi
kolaylaştırılmıştır.
Gerek maliyet bazlı fiyatlandırma mekanizması denilen otomatik zam kararı
gerekse doğal gaz fiyatlarına yapılan %16.88 oranındaki artış, hükümetin
yanlış ve dışa bağımlı enerji politikasının faturasının tüketicilere
yansıtılmasıdır.
Maliyet bazlı fiyatlandırma mekanizması denilen otomatik zam kararı ile
%16.88 oranındaki zam kararı, Anayasa’nın 2. maddesinde geçen sosyal
devlet ilkesi ile 8. maddesinde düzenlenen yürütme yetkisinin Anayasa ve
yasalara uygun olarak kullanılması gereğine aykırıdır. Ayrıca, bu
düzenleme ve zam kararı Anayasa’nın mali ve ekonomik hükümlerini
düzenleyen 166., 167., 168., ve 172. maddelerine aykırıdır.
Biz Tüketici Hakları Derneği (THD), Enerji, Sanayi ve Maden Kamu
Emekçileri Sendikası (ESM), Kamu İşletmeciliğini Geliştirme Merkezi (KİGEM)
Vakfı olarak 1 Ağustos 2008 de yürürlüğe konulan %16.88 oranındaki doğal
gaz zammı ile zamma dayanak olan “Enerji KİT’lerinin uygulayacağı Maliyet
Bazlı Fiyatlandırma Mekanizmasının Usul ve Esasları Hakkında Kararı”n
tüketicileri doğrudan ve dolaylı olarak ilgilendiren kısımlarının İPTALİ,
öncelikle YÜRÜTMESİNİN DURDURULMASI için bugün DANIŞTAY ‘da dava açmış
bulunuyoruz.
Tüm basınımıza ve kamu oyuna duyurulur.
Tüketici Hakları Derneği (THD)
Enerji, Sanayi ve Maden Kamu Emekçileri Sendikası (ESM)
Kamu İşletmeciliğini Geliştirme Merkezi (KİGEM) Vakfı |
