Tüketici
Grupları, Sağlık Örgütleri ve Akademisyenler, Çocuklara
Pazarlanan Yüksek Kalorili Ama Düşük Besin Değerli
Gıdalara Global Bir Yasak Çağrısını Destekliyor
● Tüketici grupları, sağlık örgütleri ve akademisyenler, çocuklara
pazarlanan yüksek kalorili ama düşük besin değerli gıdalara global bir
yasak çağrısını destekliyor.
● 177 milyon aşırı kilolu ve obz çocuğa gıda ve alkolsüz içecek
reklamları için 13 milyar dolar harcanıyor.
● 15 Mart Dünya Tüketici Hakları Gününde pazarlanan yüksek kalorili ama
düşük besin değerli gıdaların zararının altı çiziliyor.
|
Tüketici Hakları Derneği, çocuklara, yüksek kalorili ama düşük besin
değerli gıdaların pazarlanmasının alan ve boyutunun kısıtlanması için
dünya çapında teklifler başlatan Uluslararası Tüketiciler Birliği’ne ve
Uluslararası Obeziteyle Mücadele Gücü’ne katıldı.
Koalisyon, Dünya Sağlık Örgütü’nü “Çocuklara Gıda Pazarlamaya Yönelik
Uluslararası Düzenleme”yi benimsemeye ve ulusal gıda pazarlaması
mevzuatıyla bu düzenlemenin birleştirilmesine çağrıda bulunuyor.
Bu düzenlemenin benimsenmesi, obezite ile ilgili hastalıklar tarafından
halihazırda tehdit edilen 117 milyon çocuğa yardım açısından büyük bir
adım olacaktır. Dünya Sağlık Örgütü’nün tahminlerine göre, 2015 yılına
kadar 2.3 milyar insan aşırı kilolu olacaktır.
Mayıs 2008’de Dünya Sağlık Meclisi’nde Uluslararası Tüketiciler Birliği ve
Uluslararası Obeziteyle Mücadele Gücü tarafından ele alınacak olan bu
düzenleme, kendisini düzenleme konusunda başarısız olan gıda endüstrisini
ele alacaktır. Halihazırdaki endüstrinin kendini-düzenleme önerileri ve 12
yaş altındaki çocuklara yönelik pazarlamalar, Avrupa Birliği ve Amerika
tarafından sınırlandırılmaktadır. Ancak, Uluslararası Tüketiciler Birliği,
Uluslararası Obeziteyle Mücadele Gücü ve bunların işbirliği içerisinde
oldukları kuruluşlar, bu sınırlamaların gelişmiş ve gelişmekte olan
ülkelerde görülen ciddi obezite artışının çaresine bakma konusunda çok da
başarılı olmadığına inanıyorlar.
2006’da çokuluslu şirketlerin, internet oyunları, sosyalleşme siteleri,
çizgi film karakterleri ve bunlara bağlı ünlü kuruluşlar aracılığıyla
gıda, alkolsüz içecek ve şekerleme alanındaki reklama harcadıkları açığa
vurulmamış paranın toplamı 13 milyar dolardır.
Dünya Sağlık Örgütü, çocuklara yönelik gıda pazarlamasını kapsayan
tavsiyeler üzerine danışmanlık işlerini yürütürken; Uluslararası
Tüketiciler Birliği ve Uluslararası Obeziteyle Mücadele Gücü de Dünya
Sağlık Örgütü’nün üye devletlerinin Düzenleme’de yer alan aşağıdaki
tavsiyeleri kabul etmelerini isteyecektir.
• Saat sabah 6 ile akşam 9 arasında sağlıksız gıdaları teşvik eden
reklamların radyo ve televizyonlarda yasaklanması
• Yeni medyayı (internet siteleri, sosyalleşme siteleri vb) kullanarak
sağlıksız gıdaların pazarlanmasının engellenmesi
• Okullarda sağlıksız gıdaların teşvikinin engellenmesi
• Sağlıksız gıdaları teşvik eden, çocuklara cazip gelen bedava
hediyelerin, oyuncakların ya da koleksiyonu yapılabilecek nesnelerin
dağıtımının engellenmesi
• Sağlıksız gıdaların pazarlanmasında ünlülerin, çizgi film
karakterlerinin ve yarışmaların kullanılmaması
Bu Düzenleme, 15 Mart’ta dünya çapında, Uluslararası Tüketici Hakları
Günü’ne atfen başlatılıyor. 50’nin üzerinde ulusal tüketici grubu
sağlıksız gıdalarının pazarlanması yoluyla verilen zararın altını çizecek
ve hükümetleri Dünya Sağlık Meclisi’nde bu Düzenlemeye destek vermeleri
konusunda ikna etmeyi amaçlayan bu kampanyayı ele alacaktır.
Derneğimiz tarafından 2007 yılında 40 şubemizde 300 ilköğretim okulu ve
lisenin kantininde yapılan araştırma sonuçları bilim kuruluşları ile
paylaşılmıştır. Bilim kuruluşlarının görüşlerine uygun olarak Milli Eğitim
ve Sağlık Bakanlıklarından çocuklar için sağlıksız olan gıdaların okul
kantinlerinde yasaklanmasını, bunların yerine sağlıklı gıdaların ücretsiz
olarak öğrencilere sunulmasını istedik. Diğer taraftan, RTÜK’den
çocukların sağlıksız gıda reklamlarında araç olarak kullanılmamasını
istedik. Derneğimiz tarafından okullarda öğrencilere, öğretmenlere ve
değişik yerlerde yetişkinlere, anne ve babalara verilen konferanslarda
sağlıksız gıdaların riskleri, kullanılmamaları, çocuklara
kullandırılmamaları anlatılmaktadır.
Uluslararası Tüketiciler Birliği Başkanı Richard Llyod diyor ki;
“2015’e kadar 2.3 milyar insanın aşırı kilolu olacağı tahmin ediliyor. Bu
nedenle, eğer çocuklarımızın obeziteye bağlı sağlık sorunlarının
tehdidinden bağımsız büyümelerini istiyorsak harekete geçmemiz
gerekmektedir. Bu kampanya, sadece zengin ülkelerde değil, dünya çapında,
16 yaşından küçüklere sağlanan sağlıksız gıdalara yönelik hükümetlerin ve
gıda endüstrilerinin acil sorumluluk almasını içermektedir.
Tüketici Hakları Derneği olarak, üyesi olduğumuz Uluslararası Tüketici
Örgütünün Uluslararası Obeziteyle Mücadele Örgütüyle birlikte başlattığı
dünya çapındaki kampanyayı ülkemizde bugünden itibaren başlatıyoruz.
Konuyla ilgili olarak Sağlık, Milli Eğitim ve Tarım Bakanlıklarına, RTÜK’e
Uluslararası Kampanyaya ve hazırlanan Düzenlemeye destek vermeleri,
gereğini yapmaları çağrısında bulunuyoruz.
Derneğimiz, ilgili bakanlıklara ve RTÜK’e mektup yazarak dünya çapındaki
bu kampanyayı desteklemelerini ve gerekli düzenlemeleri yapmalarını
isteyecektir.
Geleceğimiz olan çocuklarımızın sağlıklı gıda tüketebilmelerini sağlamak
ilgili bakanlıkların, velilerin, öğretmenlerin ve hepimizin görevidir.
Turhan ÇAKAR
Genel Başkan |