Bilindiği gibi, Tarım ve Köyişleri Bakanlığının 09.03.2004 tarihinde
yayımladığı yüksek limit değerlere sahip enerji içecekleri Tebliğinin
ilgili maddesinin iptali konusunda açtığımız davanın Danıştay tarafından
24.11.2004 tarihinde iptal edilmesinden sonra, Bakanlık, hukuk tanımaz ve
tüketicinin sağlık hakkına aykırı tavrını sürdürerek 04.02.2005 tarihinde
özü itibariyle aynı olan yeni bir Tebliğ yayınlamıştı.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından “Redbull” adlı enerji içeceği
formülü aynen kullanılarak yayımlanmış olan bu son Tebliğ’in hukuka aykırı
olması nedeniyle İPTAL EDİLMESİ ve halk sağlığı açısından risk taşıması
nedeniyle de dava sonuçlanıncaya kadar YÜRÜTÜLMESİNİN DURDURULMASI için
Derneğimizce, bugün, Danıştay’da dava açmış bulunuyoruz.
Bu Tebliğ ile toplum yüksek oranlarda uyarıcı kullanmaya teşvik
edilmektedir. Yüksek oranlarda kafein içeren enerji içeceklerinin
kanatlandırır, uçurur gibi reklamları anımsandığında bu açıkça
görülecektir. Toplumu uyuşturucuya alıştırmak nasıl bir sorunsa, uyarıcı
kullanmaya teşvik etmekte ayrı bir sorundur.
Bakanlık, yüksek oranda kafein içeren enerji içeceklerine izin verilmesi
ile ilgili Tebliğ gerekçesini AB mevzuatına uyum olarak savunmaktadır. Bu
gerçek dışı bir değerlendirmedir. AB üyesi Fransa ve Danimarka gibi
ülkelerde de yüksek oranda (150 mg/litre üstü) kafein içeren enerji
içeceklerinin satışı yasaktır. Avrupa Mahkemesinin de 2004 Şubat ayında
Fransa’nın yasaklama kararını destekleyen bir kararı bulunmaktadır. Fransa
ve Danimarka'ya ek olarak Norveç, Kanada, Japonya, Malezya gibi ülkelerde
de yüksek oranda kafein içeren enerji içeceklerinin satılması yasaktır.
Tarım Bakanlığı tarafından yayımlanan Türk Gıda Kodeksi – Ulusal Gıda
Kodeksi Komisyon Yönetmeliğine göre oluşturulan “ Özel Beslenme Amaçlı
Gıdalar İhtisas Alt Komisyonu” nun “ Enerji İçecekleri Çalışma Grubu “
Toplantısında bilim insanlarınca hazırlanmış olan Enerji İçecekleri
Değerlendirme Raporunda Özel İhtisas Komisyonunun alehte görüşüne rağmen,
Bakanlık tarafından yüksek oranlarda kafein içeren enerji içeceklerinin
satışına imkan tanınmıştır.
Bakanlık, bu tutumu ile Türk Gıda Kodeksi – Ulusal Gıda Kodeksi
Yönetmeliğinin 7- İ maddesini açıklıkla ihlal etmiştir.
Yüksek oranlarda kafein içeren enerji içeceklerinin kullanımının taşıdığı
sağlık riskini Tarım ve Köyişleri Bakanlığı da kabul etmektedir. Ancak,
tüketicileri uyararak bir riski önleyeceğini iddia etmektedir.
Çıkartılan Tebliğe göre kutu üzerinde “alkol ile tüketilmemelidir” 18 yaş
altı kişilere satılamaz” denilmektedir. Ancak, bu ürünlerin yasaklanması
ile ilgili son Danıştay kararı öncesi ve sonrasında söz konusu enerji
içecekleri her yerde rahatlıkla satılmış ve satılmaktadır. Uygulamada bu
yasaklara uyulmadığı son derece açıktır. Diğer bir deyişle kutu üzerinde
sağlık riskleri yazılarak riskler ortadan kaldırılamamaktadır.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, bu tutumu ile birkaç firmanın çıkarı uğruna
toplumu ve gençliği tehlikeye atmakta, yargı kararlarını ve tüketicinin
sağlık hakkını hiçe saymaktadır.
Bakanlığı, bu haksız ve yanlış tutumu nedeniyle kınıyor ve uyarıyoruz:
Lütfen yargı kararlarına ve bilim insanlarının görüşlerine uyunuz ve
tüketicinin sağlık hakkına saygılı olunuz. Sağlığı tehlikeye düşen
sizlerin çocuğu da olabilir.
Tüketicilere ve gençlere bu içecekleri içmemeleri çağrısında bulunuyoruz.
Yüce Mahkemenin yeniden doğru karar vereceğine inanıyoruz.
Turhan ÇAKAR
Genel Başkan |