|
Şehir Plancıları Odası ve Tüketici Hakları Derneği olarak, özel halk
otobüsü ve dolmuşçuların isteğiyle Ankara Büyükşehir Belediye’since 1 Ocak
2005 itibariyle toplu taşıma ücretlerine yapılan zam konusunda
Ankaralılara bazı gerçekleri açıklamayı gerekli görmekteyiz.
Ulaşım zammı konusunda Ankaralılar yanıltılıyor!
Belediye Başkanı, “Toplu taşımaya 31 aydır zam yapılmadığını söyleyerek
geçen yıl yapılan zammı unutturmak istemektedir. Hatırlanacağı gibi, 2004
yılının başında otobüs-dolmuş fiyatları 01.01.2004 tarihi itibariyle 750
bin TL dan 900 bin TL’ye çıkarılarak yüzde 20 zam yapılmıştır. Şimdi
yapılan zamla da, tam bilet fiyatları 900 bin TL’dan 1 milyon 200 bin
TL’ya, öğrenci bileti 600 bin TL’den 800 bin TL’ye çıkarılmış ve bir yılda
toplam bilet fiyatları yüzde 60 oranında arttırılmıştır.
Melih Gökçek Yönetimi göreve geldiği günden bu güne kadar, 10 yılda toplu
taşım ücretlerine yüzde 18 400 zam yapmıştır. Yani toplu taşım fiyatları
184 kat artırılmıştır.
Ankara Ulaşımda En Pahalı Büyük Şehir
Diğer büyük kentlerdeki toplu taşıma ücretleri ile karşılaştırıldığında
Ankara en pahalı kent haline gelmiştir.
• İstanbul’da otobüs-dolmuş bilet fiyatları, tam 1 milyon TL, Akbil ile
900 bin TL, öğrenci 650 bin TL’dir.
• İzmir’de bilet fiyatı mesafeye göre değişmektedir ve ortalama bilet
fiyatı 850, öğrenci bileti ise 425 bin TL’dir. İzmir Metrosunun bilet
fiyatı ise tam 750 bin TL, öğrenci 375 bin TL’dir.
• Adana’da tam bilet 750, öğrenci 600 bin TL’dir.
Ulaşımda zaten pahalı olan Ankara, yeni zamlarla İstanbul’a göre yüzde 20,
İzmir’e göre yüzde 40 daha pahalı duruma gelmiştir. Üstelik toplu taşıma
araçlarının katettiği yol bakımından Ankara’da kent içi yolculukların
ortalama mesafeleri, İstanbul’a oranla yarı yarıya daha kısadır! Yani,
mesafe 2 kat kısa, ücret 1,2-1,4 kat daha fazladır! Gidilen mesafelere
göre hesaplanırsa, aslında toplu taşıma ücreti Ankara’da İstanbul’a göre
2,5 kat daha pahalıdır.
Dolayısıyla zam kararında işletme maliyetlerinin arttığı savunması doğru
değildir. İşletme maliyeti diğer büyük şehirler için de geçerli değil
midir?
Dolmuş ve halk otobüsçülerinin çıkarı gözetiliyor
Toplu taşıma hizmeti, kentlerde insanların en temel ihtiyacı durumundadır.
Dolayısıyla, pek çok ülkede bu hizmet, yerel yönetimlerin kendisi
tarafından sunulur. Toplu taşımacılık, özel sektörün insafına
bırakılamayacak kadar önemli ve yaşamsal bir kamu hizmetidir. Bu hizmette
kar amacı güdülmez. Aksine, yerel yönetimlerce bu hizmet sübvanse
edilerek(desteklenerek) halkın en temel ihtiyacı olan ulaşım hizmeti
ücretinin düşük düzeyde tutulması için çaba gösterilir. Oysa Ankara’da
özel otobüs ve dolmuş lobisi, daha fazla kar için Belediye yönetimini zam
yapmaya zorlamakta, Ankara Büyükşehir Belediye yönetimi de Ankaralıların
yanında olmak yerine, bu grubun çıkarlarına hizmet etmektedir. Belediye
yönetimi, otobüs- dolmuş esnafının çıkarları uğruna, 3,5 milyon Ankaralıyı
zor durumda bırakmaktan çekinmemektedir. Aslında bu, genelde
özelleştirmenin, özelde de ulaşım hizmetlerinin özelleştirilmesinin hangi
sonuçlara yol açtığını göstermesi açısından çarpıcı bir durumdur.
Halkın ulaşım harcamaları daha da artacak!
Zaten pahalı olan ulaşım, öğrenci ve memur kenti olan Ankara’da dar ve
orta gelirli Ankaralıları daha da zora sokacaktır. Halkın önemli bir
bölümünün yoksulluk sınırının altında yaşadığı ülkemizde insanların
gelirlerinin önemli bir bölümü ulaşım harcamalarına gitmektedir. Yapılan
bu zam Ankara halkının ulaşım hakkını kısıtlayan sosyal bir yıkımdır.
Tüketici hakları ve kamu yararı hiçe sayılarak özel taşımacıların
çıkarlarına hizmet edilmiştir.
Tüm bu gerçekler doğrultusunda,
• Büyükşehir Belediyesi’ni bu zam kararını geriye çekmeye,
• Ankaralıları da Belediye’nin bu keyfi zammına karşı tepki göstermeye
çağırıyoruz.
Ankaralılar olarak bu zammı kabul etmiyoruz. Hükümet enflasyonu ya tek
haneli rakamlara indirdik diyerek halkı aldatıyor ya da Belediye Yönetimi
keyfi bir zam yapıyor. Çünkü Hükümet memur ve işçi ücretlerini yüzde 10
civarında artırırken, toplu taşım ücretlerine bir defada yüzde 33 zam
yapılmasını biz Ankaralılar olarak anlamakta zorluk çekiyoruz.
Bu haksız ve keyfi zam, ancak Ankaralı yurttaşların ve tüketicilerin yoğun
ve etkili tepkisi ile geriye döndürülebilecektir. Paramızın cebimizden
alınmasına ve ulaşım hakkımızın kısıtlanmasına kayıtsız kalmayalım.
Kamuoyuna saygılarımızla duyururuz.
| TMMOB Şehir Plancıları
Odası Ankara Şubesi |
TMMOB Şehir Plancıları
Odası Ankara Şubesi |
|
