Ülkemizde son yıllarda çocuklarda yakıcı madde içimine bağlı
yaralanmalarda büyük artış görülmektedir.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Cerrahisi Ana Bilim Dalı ve
Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı ile Tüketici Hakları Derneği bu sorunu önlemek
üzere ortak çalışmalar başlatmıştır.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Cerrahisi Ana Bilim Dalı’nda
1998-2003 yılları arasında 97 hasta yağ çözücü, tuz ruhu, lavabo-açıcı
gibi yakıcı temizlik maddelerin içimine bağlı yemek borusu ve mide
yanıkları nedeniyle yatarak tedavi görmüş, bu hastalardan 23’ünün yemek
borusunda, 2’sinin midesinde ve 3 hastanın da hem midesinde hem de yemek
borusunda daralma saptanmıştır. Hacettepe Üniversitesi Çocuk Cerrahisine
giden hastaların %76.3’ü dört yaşında ve daha gençtir.
Ülkemizde bulunan çeşitli üniversite ve hastanelere konu ile ilgili
yapılan başvuruları da dikkate alırsak, yaşanılan kaza sayısının çok daha
yüksek olduğu bir gerçektir.
Söz konusu bu kazalar nedeniyle daralan yemek borusunun genişletilmesi ve
tedavisi için cerrahi müdahaleler yapılmaktadır.
Bu tedavi ve cerrahi müdahaleler çok uzun zaman almakta ve yüksek
maliyetlere yapılmaktadır.
Yemek borusu yanığı olan çocuğun uzun yıllar süren tedavisi boyunca, hem
kendisinin hem de ailesinin sosyal yaşamı değişmek zorunda kalmakta,
çocuğun okul ve eğitim yaşamı olumsuz etkilenmektedir.
Çocuklarda Yemek Borusu Yanıkları Neden Artıyor ?
Ailelerin denetimsiz olarak açıkta satılan temizlik maddelerini ve
deterjanları tercih etmeleri ve gıda kutularının içinde kullanmaları
kazaları ve yanıkları artırmaktadır.
Meşrubat şişesi vb. bir içecek kabı kullanılması ise çocukların bu
maddeleri yanlışlıkla içmelerini kolaylaştırmaktadır.
Hacettepe Üniversitesi Çocuk Cerrahisi Ana Bilim Dalı’nca yapılan
araştırmada beş yaş altındaki çocukların % 45.5’inin, 5 ve daha ileri
yaştaki çocukların ise çoğunluğunun açıkta satılan ve içecek kabında
bulundurulan yakıcı maddeyi içtikleri saptanmıştır.
Diğer taraftan, küçük çocuklar “korozif” yani yakıcı maddelerin orijinal
kutularının kapaklarını kolaylıkla açarak bu maddeleri içmektedirler.
Aileler Neler Yapabilir ?
• Aileler temizlik maddelerini ve deterjanlarını satın alırken,ambalaj
bilgilerinin tam ve eksiksiz olmasına, ambalajlarda uyarıcı bilgilerin yer
almasına dikkat etmelidirler.
• Deterjan ve temizlik maddeleri çocukların ulaşamayacakları ve
açamayacakları güvenli yer ve ambalajlarda saklanmalıdır.
• Açıkta satılan deterjanlar ve temizlik maddeleri alınmamalıdır.
• Kilitli kapak mekanizması olan ambalajlı deterjanlar ve temizlik
maddeleri tercih edilmelidir.
• Korozif (yakıcı) madde içen bir çocuğa herhangi bir müdahalede
bulunmadan özellikle de kusturmadan, içtiği madde ile beraber en yakın
sağlık kuruluşuna başvurması sağlanmalıdır.
Sağlık Bakanlığı ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’ na Çağrı
• Tüketicilerin evrensel haklarından olan sağlık ve güvenlik hakkı
gereğince, deterjan ve temizlik maddelerinin ambalajları ve ambalajlarının
kapak sistemi ile bu maddelerin içeriklerinin, çocukların ve çevrenin
güvenliği açısından uygun bir şekilde dizayn edilmesi sağlansın.
• Evlerde kullanılan bu tür tehlikeli maddelerin içeriklerinin tehlikeli
olma derecesi düşük yada tehlike yaratmayacak bir şekilde standartlarında
gerekli düzenlemelere gidilsin. Örneğin, yakıcı olan temizlik maddelerinin
yakıcı olma derecesi düşürülsün yada yakıcı olmayan temizlik maddesi
üretimine geçilsin.
• Açıkta deterjan ve temizlik maddesi satılmasına izin verilmesin.
• Bu tür maddelerin denetimine ağırlık verilsin.
Prof. Dr. Hilal ÖZCEBE
HacettepeTıp Fakültesi Halk sağlığı Üniversitesi Anabilim Dalı
Öğretim Üyesi |
Prof. Dr. Nebil BÜYÜKPAMUKÇU Hacettepe
Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
Başkanı |
Turhan ÇAKAR
Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı |
|