Rekabet Kurulunun ADSL Kararına Türk Telekom Uymuyor!..

Bilindiği gibi, tüketicilerin ADSL hizmetini alabilmesi için Telekom tarafından sabit telefon hattı kullanma şartı getirilmişti. Telekom'un bu tutumu, hem Tüketicinin Korunması Hakkında Yasa'ya hem de Rekabet Yasası'na aykırıdır. Tüketicinin Korunması Hakkında Yasa'nın 5.maddesinin 2.ve3.fıkralarında, “Hizmet sağlamada da haklı bir sebep olmaksızın kaçınılamaz. Aksine bir teamül, ticari örf veya adet yoksa, satıcı bir mal veya hizmetin satışını o mal veya hizmetin kendisi tarafından belirlenen miktar, sayı veya ebat gibi koşullara ya da başka bir mal veya hizmetin satın alınmasına bağlı kılamaz” denilmektedir. Aynı şekilde, Rekabet Yasası da “ bir mal veya hizmetin satın alınmasının diğer mal veya hizmetin satın alınmasının diğer mal veya hizmetin satın alınması şartına bağlanması”nın rekabete aykırı olduğunu belirtmektedir. Rekabet Kurulu'nun, ADSL hizmetinin sabit telefon hattı kullanma şartına bağlanamayacağına ilişkin kararına karşın, bu karar Telekom tarafından uygulanmamaktadır.

REKABET KURULU'NUN KARARI

“... Türk Telekom’un kendisinin de nihai kullanıcılara illerarası ve/veya uluslararası telefon hizmeti sunduğu ve talep ettiği arabağlantı ücretleri ile kiralık devre tarifelerinin aynı zamanda rakibi olan işletmecilerin maliyet unsuru olduğu gözönüne alındığında, UMTH işletmecilerinin faaliyetlerine devam edebilmelerinin, maliyetleri üzerine ekledikleri makul kar marjıyla ortaya çıkan son kullanıcı fiyatları ile Türk Telekom’un perakende fiyatlarıyla rekabet edebilmelerine bağlı görülmektedir ...” (Rekabet Kurumu, 11.09.2008 tarihli kararı)
Rekabet Kurulu'nun “yalın ADSL kararı” olarak da bilinen 18.02.2009 Tarih ve 09-07/127-38 Sayılı kararında,
.. Yukarıda yer verilen bilgi ve degerlendirmeler dogrultusunda, Türk Telekom’un 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesinin (c) bendindeki “bir mal veya hizmetin satın alınmasının diğer mal veya hizmetin satın alınması sartına bağlanması” uygulaması ve (d) bendindeki “Belirli bir piyasadaki hâkimiyetin yaratmış olduğu finansal, teknolojik ve ticari avantajlardan yararlanarak başka bir mal veya hizmet piyasasındaki rekabet koşullarını bozmayı amaçlayan” uygulamalar içinde olduğu düşünülmektedir. Bu doğrultuda yukarıda detaylı olarak yer verildiği üzere, Türk Telekom’un geniş bant internet hizmetleri pazarında sahip olduğu hakim konumunu kullanarak, ses iletişimi pazarındaki gücünü korumaya çalıştığı, bunun sonucunda tüketici tercihleri ve faydasının negatif etkilenmesi yanında, mevcut İSS’ler ve GSM operatörlerinin de perakende pazardaki faaliyetlerinin olumsuz etkilenebileceği kanaatine varılmaktadır.
Türk Telekom’un tüketicilerden gelen taleplere rağmen devam eden rekabeti bozucu uygulamanın düzeltilmesine ilişkin bir adım atmadığı anlaşılmaktadır. Nitekim Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’ndan istenen görüş yazısına cevaben, halihazırdaTürk Telekom tarafından kendilerine çıplak ADSL hizmeti sunulmasına ilişkin herhangi bir başvurunun bulunmadığı ifade edilmektedir.
Bu doğrultuda şikayete konu uygulamadan dolayı Türk Telekom hakkında soruşturma açılmasının uygun olabileceği kanaatine ulaşılmıştır.

gerekçesine dayalı olarak verdiği kararın sonuç bölümünde,

a-) 4054 sayılı kanunun 9. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca adı geçen teşebbüs tarafından Yalın ADSL uygulamasının başlatılması ve bu suretle şikayet konusu uygulamaya son verilmesini teminen üç ay içerisinde Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na gerekli başvurunun yapılarak Rekabet Kurumu’na tevsik edilmesi hususlarında Türk Telekomünikasyon A.Ş.ye ve

b) işbu karar hakkında bilgilendirilmek üzere Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na
görüş yazısı gönderilmesi için Başkanlığa yetki verilmesine OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir.”
denilerek, karar tebliğinden itibaren üç aylık sürede Türk Telekomünikasyon A.Ş.nin “Yalın ADSL” konusunda başvuru yapması ve bu süre içerisinde uygulamayı başlatması gerektiği ortaya konulmuştur.

TÜKETİCİ HAKLARI DERNEĞİ'NİN ( THD) REKABET KURULU'NA BAŞVURUSU

Rekabet Kurulu tarafından verilmiş ve doğrudan uygulama zorunluluğu bulunan bir kararınh uygulanmaması, tekel konumunda olan Türk Telekom'un bu konumun belirsiz bir geleceğe kadar sürmesine ve ADSL hizmeti alan tüketicilerin mağdur olmasına neden olunacaktır.

Bu nedenle, Tüketici Hakları Derneği ( THD) tarafından 14.09.2009 tarih ve 6755 sayılı bir yazı ile Rekabet Kurumu Başkanlığı'na başvuruda bulunulmuştur. THD, yapmış olduğu bu başvuruda, Rekabet Kurul'u tarafından alınan yalın ADSL kararının Telekom tarafından uygulanması için Rekabet Yasa'sı gereğince gerekli işlemlerin yapılmasını ve Telekom hakkında soruşturma açılmasını, gerekirse tedbir kararı verilerek hukuka aykırı uygulamaya son verilmesini istemiştir.


Turhan ÇAKAR
Tüketici Hakları Derneği
Genel Başkanı