|
Aldatıcı Televizyon Yayınları
Her geçen gün değişik televizyon kanallarında tüketicileri aldatarak para
kazanmaya yönelik programların artış gösterdiğine ilişkin şikayetler
almaktayız. Özellikle, bu anlamda, “ para ödülü verme-kontür verme”
vaadiyle çeşitli televizyon kanallarında yapılan yarışma ve benzeri
programlarda bir patlama yaşanmaktadır.
Konuyla ilgili olarak Tüketici Hakları Derneğine gönderilen bir şikayet
mektubu aşağıdadır. Mektupta da belirtildiği gibi, para ödülü ve kontür
vaadiyle, tüketicilerin ekranda verilen telefon numarasını arayıp programa
bağlanmaları istenilmektedir. Ancak, bu tür yayın yapan bazı televizyon
kanallarını arayan tüketicileri, “Biraz sonra canlı yayına
bağlanacaksınız” diye uzunca bir süre beklettikten sonra bağlantıyı
kesmektedirler.
ALDATICI TV YARIŞMALARINA İLİŞKİN ŞİKAYET MEKTUBU
Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanlığı’na
31.01.2009 günü saat 14:45’de Clup TV adlı televizyon kanalındaki yarışma
programına 0 532 525 44 64 nolu cep telefonumla katıldım. Ekranda sorulan
dokuz harfli sözcük “ Kemalpaşa” idi. Ödül önce 1250TL idi giderek
2250TL’ye kadar yükseltildi.
İzleyenlerin programa bağlanması için verilen 0 592 211 11 00 nolu
telefonu aradım. Telefonda bana iki soru soruldu. Soruları bilince, “Sizi
biraz sonra canlı yayına bağlıyacağız” anonsu ile telefonum açık şekilde
tam 2 saat bekletildim.
Bu arada ekranda izleyicilerin yayına katılması için anons yapan sunucu
bayanın anonsuna rağmen bu süre içinde yayına kimse bağlanmadı. Yarışma
programındaki sunucu bayanın, “Hadi çabuk olun, bilin – kazanın” anonsu ve
vaadiyle program saat 17:00’ye kadar devam etti.
Anladığım kadarıyla telefondaki bekleme süresi kasten uzatılıyor bir oyun
tezgahlanıyordu. İki saat süresince özellikle programın sonu neye varacak
diye bekledim. Birden ses bağlantısı kesildi, program dışı bırakıldım.
Bu tür yayın yapan televizyon kuruluşlarının ödül vaadiyle rant sağlamaya
yönelik program düzenleyen kuruluşlar ve şebekeler olduğu kanısındayım.
Aynı gün program bittikten bir süre sonra Turkcell tarafından arandım.
Benimle telefonda görüşen Turkcell görevlisi, benim daha önce 30TL
dolayında görüşme ücreti ödediğimi, ancak, sözü edilen programın yapıldığı
gün 260TL dolayında yüksek bedel tutan bir görüşme yapıldığını görünce,
uyarılmak üzere beni aradıklarını belirterek bu ücreti ödememi istediler.
İki saat süresince tek kelime konuşmadan telefonuma yarışmaya katılma ve
canlı yayına bağlanma vaadiyle telefonum açık şekilde bekletilmem
sonucunda ilgili kanalın dolandırıcılık yoluyla kendilerine gelir sağlama
amacı taşıdıklarından, benden hiçbir hizmet vermeden haksız yere
alınmasına neden olunan 260TL tutarındaki görüşme bedelinin tarafıma iade
edilmesi konusunda gerekli işlemin yapılmasını talep ediyorum.
İddiama ilişkin kayıtlar Turkcell numarasıyla Clup TV’nin 0 592 211 11 00
numaralarından takip edilebilir.
Bu konuyla ilgili olarak, daha sonraki çeşitli günlerde “Halay TV”, “MMC
Türk” adlı uydudan yayın yapan televizyon kanallarında da aynı programın
aynı saatlerde aynı bayan tarafından yapıldığına tanık oldum. Bu
televizyon kanallarındaki programlarda bir soru belirleyip bu soruyu doğru
bilen izleyicilerin 2500TL ile 100 kontür kazanacakları belirtilerek
durmadan anons yapılmaktadır. Yapılan anonslarda, “Çabuk olun, arayın,
bilin, kazanın” ve “canlı yayına bağlan 100 kontür kazan” şeklinde
vaatlerde bulunulmaktadır. İzleyicilerin aramaları gereken telefon
numaraları ise ekranda gösterilmektedir.
HÜKÜMETİ ve RTÜK’Ü GÖREVE ÇAĞIRIYORUZ
Tüketicileri aldatarak çıkar elde etmeye yönelik bu tür yayınlar, Radyo ve
Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun ile Kanun kapsamında
yayınlanan Radyo ve Televizyon Programlarının Esas ve Usulleri Hakkında
Yönetmelik’e aykırıdır.
Radyo ve Televizyon Programlarının Esas ve Usulleri Hakkında Yönetmelik’in
“Yayın İlkeleri” başlıklı 5.maddesinin p fıkrasında, “ Bilgi iletişim
telefonları vasıtasıyla yarışma ve benzeri yöntemlere başvurulmamalı ve
bunların sonucunda izleyici veya dinleyicilere ikramiye verilmemeli veya
ikramiye verilmemesine aracılık edilmemeli, lotarya yapılmamalıdır.”
denilmektedir.
Gene, aynı yönetmeliğin 5.maddesinin J fıkrasında, “Yayıncılık, haksız bir
amaç çıkara alet edilmemeli, ……” denilmektedir.
Konuyla ilgili olarak RTÜK’den aldığımız bilgiye göre; ilgili yasal
mevzuatın ve mevzuatta yer alan cezaların yetersiz olduğu, bu tür yayın
yapan televizyon kuruluşları hakkında gerekli işlemlerin yapılmaya
çalışıldığı, ancak, bu tür yayınların önlenemediği belirtilmektedir.
Eğer, yasal mevzuat ve cezalar yeterli değilse Hükümet ve RTÜK tarafından
acil olarak gerekli düzenlemeler yapılarak sorun çözülmeli, tüketicileri
aldatan bu tür televizyon yayınlarına son verilmelidir.
Yasaların ve cezaların yetersizliğini ileri sürmek bize göre hiçbir
şekilde gerekçe olamaz.
TÜKETİCİLERE UYARI VE ÖNERİLER
Tüketicilerin bu tür aldatıcı yayınlara kanmamaları ve bu tür program ve
yayınlara eleştirel gözle bakmalarını ve dikkatli olmalarını öneriyoruz.
Diğer taraftan, tüketicileri aldatarak bu tür haksız kazanç elde etmeye
yönelik yayınlar konusunda mağdur olan ya da bu durumun farkına varan
tüketiciler hiç zaman geçirmeden Tüketici Hakları Derneğine ve RTÜK’e
haber ve bilgi vermeli, şikayet etmelidirler.
Ayrıca, konuyla ilgili olarak, Tüketici Hakları Derneği tarafından RTÜK’e
ve ilgili Bakan’a gerekli başvuru yapılacaktır. 20.02.2009
Turhan ÇAKAR
Tüketici Hakları Derneği
Genel Başkanı |
