Bankaların Eşitlik İlkesine Aykırı Ayrımcı Hizmeti

Bankaların haksız hizmet uygulamalarına her geçen gün yenileri ekleniyor. Kredi kartlarından alınan yıllık kart ücretleri, hesap işletim ücretleri, bankaların kendileri tarafından ödenmesi gerektiği halde tüketicilere yansıtılan kaynak kullanımı destekleme fonu ( KKDF) ile banka ve sigorta muameleleri vergisi ( BSMV), yüksek kredi kartı faizleri, verilen hizmetlerden alınan yüksek bedeller vb gibi haksız uygulamalar bunlardan bazıları.

Bu haksız uygulamaların yanı sıra aşağıda aktarıldığı gibi Derneğimize de yapılan şikayetler de bazı özel bankaların Anayasanın eşitlik ilkesine aykırı ve ayrımcı uygulamada bulundukları görülmektedir.

NE KADAR MEVDUAT O KADAR HİZMET

Banka şubelerinin gişelerinde yapılacak işlemler için tüketiciler banka şubelerine giderek sıra numarasını almakta, fakat o bankadan kredi kartı alanlar ile bankada mevduatı yüksek olanlar sıra numarası alan tüketicilerden daha geç gelmiş olsalar bile verilen sıra numaralarıyla kendilerine öncelik tanınmaktadır. Hatta bankada mevduatı olanlar arasında bile hizmet önceliği mevduat hesabının yüksekliğine göre belirlenmektedir.

Tüketici kredi kart almamışsa ya da kredi kartı almış olsa bile bankalardaki hesabı düşükse hizmet almak için saatlerce bekleyecek, bu durumdaki tüketiciden saatler sonra gelen hesabı yüksek olan kişi ise hiç beklemeden hizmet alacak, hesabı düşük olan veya hiç hesabı bulunmayan tüketici ise hala beklemeye devam edecek

Kapitalist sistemin sınıf ayrımcılığına tipik bir göstergesidir. Yani ne kadar mevduat o kadar hizmet ve ilgi

Bu konuda Derneğimize başvuruda bulunan İbrahim KAYA adındaki tüketicinin Tüketici Hakları Derneği Genel Merkezine başlıklı şikayet mektubunu aşağıda okuyabilirsiniz.

TÜKETİCİ HAKLARI DERNEĞİ GENEL MERKEZİNE ANKARA

Türkiye genelinde bazı banka şubelerinde ( Garanti Bankası, İş Bankası, Fortis Bank, Akbank v.s) gişelerde yapılacak işlemler için verilen sıra numaralarında, gelen müşterilerin geliş saatlerine göre sıra numarası verilemekte ancak bazı müşteriler özel müşteri konumunda tutularak daha önce gelen müşterilerin önüne geçebilmektedir. Müşteriler arasında bazı kriterler göz önünde tutularak ayrımlar yapılmaktadır. Örneğin banka mevduat hesabı yüksek olan müşteriler, diğerlerine göre öncelik sırası tanınabilmekte ve müşteriler arasında ayrım yapılmaktadır.

06/11/2007 tarihinde Garanti Bankası Gaziantep şubesinde bizzat yaşadığım bir olayda sıra numaraları çeşitli şekillerde ayrımlara tabi tutulmuştur. Söz konusu tarihte saat 11:00 da kredi kartımı kullanarak sıra numarası aldım. Numaram 146 olarak verildi. Banka şubesinde gişede 5 eleman işlem yapmaktaydı. Bankada bulunan müşteri sayısı da 12 idi. Benim işlem yapma sıramın 10 dakika içerisinde geleceğini düşünerek şubede bekledim . Ancak sürekli dışarıdan benden sonra ve içerideki 12 kişiden sonra gelen kişiler sıra numaraları farklı olduğundan bizden sonra gelmelerine rağmen bizden önce işlem yapılmak üzere gişeye alındıklarını gördüm. Olayı takip edince bankada cihaz tarafından 100, 300, 500 ve 700’lü sıra numaraları verildiğini, genel müdürlük tarafından yapılan bir programla müşterinin sınıfına göre ayrım yapılarak sıra fişi verildiğini fark ettim. Saat 13:30 da banka şubesine gelip sıra fişi alan başka bir müşterinin almış olduğu 536 numarayla 13:34 de işlemini yapmak üzere sıra numarasının yandığını gördüm. Müşteri işlemini yaptırdıktan sonra attığı fişi alıp incelediğimde giriş saatinin 13:30 olarak yazdığını, benim saat 11:00 de gelmeme rağmen hala o saate kadar bekletilmemin çok büyük bir haksızlık olduğunu fark edince banka yetkilisine bu durumu ilettim. Anacak banka yetkilisi bu durumun genel müdürlükçe uygulanan bir sistem olduğunu kendilerinin yapabileceği bir şey olmadığını, bu durumdan rahatsız isem genel müdürlükle görüşmemi söylediler. 07/11/2007 tarihinde durumu iletmek için genel müdürlüğün 444 0 338 numaralı şikayet hattını aradım. Nil Hanım adında bir bayanla görüştüm. Sorunu anlatıp yetkili kişiyi bağlamasını istediğimde kendisinin yetkili olduğunu belirtti. Bir gün önce yaşadığım olayı anlatarak çözüm için ne yapabileceğini sorduğumda kısaca bu uygulamanın Türkiye genelinde yapıldığını, kendileri için en iyi istemin bu olduğunu, tabi ki mevduat hesabı yüksek olan müşterilere öncelik tanıyacaklarının doğal olduğunu savundu.

Herhangi bir kartı olmayan vatandaş banka şubesine geldiğinde ,işlemini yaptırmak için sıra numarası alsa dahi özel olan başka müşteri iki saat sonra gelince daha erken işlemini yaptırmaktadır. Bu öncelik nedeniyle de diğer müşterilerin bekleme süresi daha uzamaktadır.

Oysa Anayasamızda bile insanların hepsinin eşit olduğu, hiçbir şekilde ayrım yapılamayacağı, hiçbir insana hiçbir şekilde üstünlük tanınamayacağı belirtilmiştir. Birçok banka şubesinde insanlar arası sınıf ayrımı yapılmaktadır. İnsanlar arasında yapılan bu ayrım ile müşteriler mağdur duruma düşürülmektedir. Vatandaşı mağdur durma düşüren bu uygulamanın son bulması için biran önce gerekli işlem ve başvuruların yapılması gerekmektedir.


AYRIMCILIK YAPAN BANKALARA KARŞI TÜKETİCİLERİ BOYKOTA ÇAĞIRIYORUZ

Bankaların bu tutumu Anayasanın eşitlik ilkelerine aykırıdır. Bankalar ayrımcılık yapmaktadırlar. Hesabın kadar hizmet alabilirsin, hesabın düşükse ya da hesabın ve kredi kartın yoksa saatlerce beklemeye mahkumsun, diyorlar.

Biz tüketiciler de bu tutum ve uygulama içerisinde olan bankalara “ biz enayi miyiz, niçin saatlerce bekleyelim, biz de seni boykot ediyoruz. “ demeliyiz.

Tüketici Hakları Derneği olarak eşitlik ilkesine aykırı ve ayrımcılık yapan bankalara karşı tüketicileri boykota çağırıyoruz.

Diğer taraftan, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu ( BDDK ) ile diğer ilgili ve yetkili kuruluşları bu yanlış, haksız ve insan haklarına aykırı banka uygulamalarına karşı göreve çağırıyoruz.


Turhan ÇAKAR
Tüketici Hakları Derneği
Genel Başkanı