Kapıdan Satış Soygunları

Tüketici Hakları Derneğine ve diğer ilgili kuruluşlara yapılan şikayetlerin başında kapıdan satışlara ilişkin şikayetler gelmektedir.

Bu tür satışlar tüketicilerin konutunda, işyerinde ya da bulunduğu her hangi bir ortamda yapılabilmektedir. Tüketici kendi isteği ile bir mal ya da hizmet satın almak için herhangi bir mağazaya gitmemektedir. Kapıdan satış firmaları tüketicinin bulunduğu yere gelmektedir.

Kapıdan satış yapan firma temsilcileri satış yapacakları tüketicilere genellikle doğrudan mal satışı yaptıklarını söylememektedir. Tanıtım ya da anket yapmaya geldiklerini, hediye vereceklerini söyleyerek v.b. yöntemlerle tüketicileri ikna etmeye çalışmaktadırlar. Çoğunlukla, tüketicilerin kafasını karıştırarak satış işini gerçekleştirmektedirler. Özellikle, vereceklerini belirttikleri hediyeler tüketicilere satış yapılmasını kolaylaştırmaktadır.

Kapıdan satış temsilcileri tüketicilerin imzasını sözleşmeye attırdıklarında iş bitmiş demektir. Genellikle de tüketicilerin büyük bir çoğunluğu sözleşmeleri okumadan ve incelemeden imza atmaktadır. Toplumun her kesimi için bu bilinçsizliğin var olduğunu görmekteyiz.

Kapıdan satış teknikleri bazen öyle bir noktaya varıyor ki, tüketicilerin bazıları kendilerine mal satıldığının bir süre sonra farkına varabiliyorlar.

Kapıdan satışlarda tüketicilere sözleşmenin bir suretinin verilmesi gerektiği halde, firmaların büyük bir çoğunluğu sözleşmenin bir suretini tüketicilere vermemekte, tüketicilerin haklarını öğrenmeleri ve kullanmaları engellenmek istenmektedir.

Diğer taraftan, kapıdan satışlarda satılan malın bedeli mağazalarda satılan mal bedelinin genellikle üç dört katı olmaktadır.

Aldatıldığının farkına varan tüketiciler firmaları aradığında hiçbir zaman olumlu yanıt alamamakta, bazen de firmaları verilen adreste bulamamaktadırlar.

KAPIDAN SATIŞLARDA TÜKETİCİNİN HAKLARI
SATICININ VE SAĞLAYICININ YÜKÜMLÜLÜĞÜ

Tüketicinin Korunması Hakkında Yasa’nın 9.maddesi ile Yasa kapsamında yayımlanan Kapıdan Satışlara İlişkin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik hükümleri gereğince kapıdan satışlarda tüketicilerin hiçbir gerekçe göstermeden 7 günlük cayma hakkı süresi bulunmaktadır.

Yasanın 8.maddesinin 3.fıkrasında “ Bu tür satışlarda; tüketici, teslim aldığı tarihten itibaren yedi gün içinde malı kabul etmekte veya hiçbir gerekçe göstermeden ve hiçbir yükümlülük altına girmeden reddetmekte serbesttir. Hizmetlerin satımında ise bu süre, sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren başlar. Bu süre dolmadan satıcı veya sağlayıcı, kapıdan satış işlemine konu mal veya hizmet karşılığında tüketiciden herhangi bir isim altında ödeme yapmasını veya borç altına sokan herhangi bir belge vermesini isteyemez. Satıcı, cayma bildirimi kendisine ulaştığı andan itibaren yirmi gün içerisinde malı geri almakla yükümlüdür. denilmektedir.


Tüketicinin Korunması Hakkında Yasanın 9.maddesinin 1.ve 2.fıkralarına göre; “Kapıdan satış sözleşmelerinde, sözleşmede bulunması gereken diğer unsurlara ilave olarak mal veya hizmetin nitelik ve niceliğine ilişkin açıklayıcı bilgiler, cayma bildiriminin yapılacağı açık adres ve en az on altı punto ve koyu siyah harflerle yazılmış aşağıdaki ibare yer almak zorundadır:

Tüketicinin hiçbir hukuki ve cezai sorumluluk üstlenmeksizin ve hiçbir gerekçe göstermeksizin teslim aldığı veya sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren yedi gün içerisinde malı veya hizmeti reddederek sözleşmeden cayma hakkının var olduğunu ve cayma bildiriminin satıcı/sağlayıcıya ulaşması tarihinden itibaren malı geri almayı taahhüt ederiz.” şeklinde hükmün yer alması gerekmektedir.

Yasanın 9.maddesinin 3.fıkrasında “Tüketici, sahip olduğu haklarının da yazılı bulunduğu sözleşmeyi imzalar ve kendi el yazısı ile tarihini yazar. Satıcı veya sağlayıcı, bu bilgilerin sözleşmede yer almasını sağlamak ve taraflar arasında akdedilen sözleşmenin bir nüshasını tüketiciye vermekle yükümlüdür.” denilmesine karşın tüketicilere genellikle sözleşmenin bir nüshası verilmemektedir.

Diğer taraftan 9.maddesinin 4.fıkrasında “Tüketici, sahip olduğu haklarının da yazılı bulunduğu sözleşmeyi imzalar ve kendi el yazısı ile tarihini yazar. Satıcı veya sağlayıcı, bu bilgilerin sözleşmede yer almasını sağlamak ve taraflar arasında akdedilen sözleşmenin bir nüshasını tüketiciye vermekle yükümlüdür.” denilmesine karşın, firmalar tüketicinin imzasını alıp, sözleşmenin bir suretini tüketiciye vermedikleri için tüketicinin bu satışın yapıldığını kanıtlaması zorlaşmaktadır.

Sözleşmesi bulunmayan tüketiciler satın aldıkları mala ilişkin taksit kartları ile de Derneğimize geldiklerinde cayma haklarını kullanmak üzere kendilerine yardımcı olunmaktadır.

KAPIDAN SATIŞLARDA FİRMAYA GÖNDERİLEN BİR İHTARNAME ÖRNEĞİ