Danıştay Belediyenin Ulaşım Zammına Dur Dedi
Ankara Büyükşehir Belediyesinin 2004 yılı sonuna doğru toplu taşıma
ücretlerine yapmış olduğu enflasyonun çok üzerindeki zammın iptaline
ilişkin Derneğimiz tarafından 2005 yılı başında açılan dava sonucunda
Danıştay sekizinci Daire zamma dur, dedi.
OLAYIN ÖZETİ
Ankara Büyükşehir Belediyesi ULAŞIM Koordinasyon Merkezinin gündem dışı
görüştüğü Ankara içerisindeki dolmuş, otobüs ve metro gibi toplu taşıma
araçlarının yolcu taşıma ücretlerine 24.12.2004 enflasyonun çok üzerinde
yapmış olduğu zammı onaylayan EGO Genel Müdürlüğünün 28.12.2004 tarih ve
212 sayılı kararının iptal edilmesi için Derneğimiz tarafından 2005 yılı
başında dava açılmıştı.
İptal istemiyle Derneğimiz tarafından açılan davada geçmiş yıllara ilişkin
otobüs, ankaray, metro işletmelerinin kar-zarar tabloları ile diğer
verilerin değerlendirilmesinden maliyetlerdeki artış nedeniyle zam
yapıldığı şeklinde Ankara Büyükşehir Belediyesinin gerekçesini haklı bulan
Ankara 2.İdare Mahkemesi Derneğimizin açmış olduğu iptal davasını
31.01.2006 tarihinde reddetmişti.
Bunun üzerine taşıma ücretlerine yapılan zammın fahiş olduğu, enflasyon
oranlarının dikkate alınmadığı, ücretlerin ülkenin sosyal ve ekonomik
durumuyla bağdaşmadığını ileri sürerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü
Yasasının 49.maddesi uyarınca Ankara 2.İdare Mahkemesinin Kararının
temyizen incelenerek bozulması için Derneğimiz tarafından Danıştay’a
başvuruda bulunulmuştu.
DANIŞTAY KARARININ ÖZETİ
Danıştay Sekizinci Dairesince verilen kararın özeti şöyledir.
5216 Sayılı Büyükşehir Belediyesi yasasının “Ulaşım Hizmetleri Başlıklı”
9.maddesinde; “Büyükşehir içindeki kara, deniz, su, göl ve demiryolu
üzerinde her türlü taşımacılık hizmetlerinin koordinasyon içinde
yürütülmesi amacıyla, büyükşehir belediye başkanı ya da görevlendirdiği
kişinin başkanlığında, yönetmelikle belirlenecek kamu kurum ve kuruluş
temsilcilerinin katılacağı Ulaşım Koordinasyon Merkezi kurulur. Büyükşehir
ilçe ve ilk kademe belediye başkanları kendi belediyesini ilgilendiren
konuların görüşülmesinde koordinasyon merkezlerine üye olarak katılırlar.
Ulaşım Koordinasyon Merkezi toplantılarına ayrıca gündemdeki konularla
ilgili kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının (oda üst kuruluşu
bulunan yerlerde üst kuruluşun) temsilcileri de davet edilerek görüşleri
alınır.”
Ulaşım Koordinasyon Merkezi kararları, Büyükşehir belediye başkanın onayı
ile yürürlüğe girer.
Ulaşım Koordinasyon Merkezi tarafından toplu taşıma ile ilgili alınan
kararlar, belediyeler ve bütün kamu kuruşlarıyla ilgililer için
bağlayıcıdır.” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda alıntısı yapılan mevzuat hükümlerine göre Ulaşım Koordinasyon
Merkezine şehiriçi ulaşımı düzenlemek ve bağlayıcı kararlar almak yönünde
yetki verilmiş ise de, bu yetki sınırsız bir yetki olmayıp kamu yararı ve
hizmet gerekleri doğrultusunda kullanılmak durumundadır. Ayrıca bu yetki
kullanılırken, bir başka ifadeyle işlem tesis edilirken, somut olayın arz
ettiği önem de dikkate alınırsa, dayanılan gerekçenin ortaya konulması
idarenin hukuka bağlılığı ilkesinin temel gerekliliklerindendir.
Ayrıca, dosya içeriğinden toplumun büyük bir kesimini ilgilendiren toplu
taşıma ücretlerinin arttırılmasına ilişkin kararın gündem dışı teklifle
görüşüldüğü, diğer bir deyişle bu konuda bir ön çalışmanın, derinlemesine
araştırmaların yapılmadığı ve konuyla ilgili kamu kurumu niteliğindeki
meslek kuruluşlarının, kararın alındığı toplantıda bulunmadıkları
anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, dava konusu işlemden yaklaşık bir yıl önce 2.12.2003 gününde
de yolcu taşıma ücretlerinde bir artırım yapılmış olmasına rağmen dava
konusu artırma ilişkin kararı haklı gösterecek, temellendirecek nitelikte;
ekonomik veriler ışığında yapılmış değerlendirmeler, maliyet analizleri,
enflasyon oranları gibi bilimsel tespitlerin bulunmaması gibi hususlar göz
önüne alındığında; somut bir gerekçeye dayanılmadan tesis edilen ve
yaklaşık bir yıl bir ay gibi bir sürede toplam %50’nin üzerinde fiyat
artırımına yol açan işlemde kamu yararına, hizmet gereklerine ve hukuka
uyarlık bulunmamaktadır.
Bu durumda herhangi bir gerekçe gösterilmeden tesis edilen işlemin iptali
istemiyle açılan davayı reddeden İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık
görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, Ankara 2.İdare Mahkemesi kararının bozulmasına,
yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine
26.6.2007 gününde oybirliği ile karar verildi.
DANIŞTAY KARARINA GÖRE ULAŞIM ÜCRETLERİ İNDİRİLMELİDİR
Danıştay Sekizinci Dairenin kararına göre, Ankara Büyükşehir Belediyesi
tarafından bugün uygulamada olan ulaşım ücretleri indirilmelidir. Bunun
için Danıştayın kararı doğrultusunda Ankara 2.İdare Mahkemesinin yeniden
bir karar vermesi gerekmektedir. Büyük bir olasılıkla nihai ve kesin karar
Danıştay Sekizinci Dairesinin kararı doğrultusunda olacaktır.
Ancak, Ankara Büyükşehir Belediyesi Yönetimi ve Gökçek Danıştay kararını
uygulamamak için her yola başvuracaktır. Tüketici Hakları Derneği olarak
tüketicileri mağdur eden ve Danıştay Kararı ile de haksızlığı ortaya
konulan Belediyenin zam kararı nedeniyle mevcut ulaşım ücretlerinde
indirim yapılması için son noktaya kadar mücadelemiz devam edecektir.
Turhan ÇAKAR
Tüketici Hakları Derneği
Genel Başkanı |