|
Çok Pahalı Isınıyoruz
Yakıt tüketimi, ısıtma ve ısınma en temel tüketici hakkı ve gereksinmesi
olmakla birlikte en temel kamu hizmetidir.
Ülkemizde giderek kullanımı yaygınlaşan doğalgaz giderleri, yoksul ve dar
gelirli tüketicilerin aylık ve yıllık giderleri içerisinde, kirada
oturanlar için gıdadan sonra 3.sırada, kendi evinde oturanlar için ise
2.sırada gelmektedir.
Tüketicilerin alım gücünün düşüklüğünü, dar gelirli ve yoksul
tüketicilerin varlığını dikkate alarak, doğalgazın tüketicilere düşük
fiyattan sunulmasının sağlanması sosyal devletin ve belediyelerin en temel
görevi ve sorumluğudur.
Ancak, kendi doğal enerji kaynaklarını devre dışı bırakarak konutlarda
kullanılan yakıtı ithal doğalgaza dayalı duruma getirip, ülkesini ve
tüketicisini sıkıntıdan sıkıntıya sokan, zarar uğratan hiçbir ülke
yönetimi Türkiye’deki gibi olmamıştır.
TÜKETİCİLERİN ÇOĞUNLUĞU YAKIT FAKİRİ
İngiltere’de yaşayan tüketicilerin yakıt giderleri gelirlerinin yüzde
beşini geçiyor ise “ yakıt fakiri” sayılmakta ve 100 pount ile 300 pount
arasında kendilerine yardım yapılmaktadır.
Oysa ki, gerek ülkemizde gerekse Ankara’da yaşayan tüketicilerin ya da
ailelerin yarıdan çoğunun yakıt gideri gelirlerinin yüzde beşini
geçmektedir.
Böyle olunca, ülkemizde ve Ankara’da tüketicilerin ya da ailelerin yarıdan
çoğu yakıt fakiri sayılır.
Ülkemizde ya da Ankara’da yakıt fakiri sayılan ailelerin bir kısmına kömür
yardımı yapılıyorsa da, bu yardım daha çok siyasi çıkarlar uğruna, oy
oranlarının yüksek olduğu kesimlere ve oy alınabilecek kişi ve ailelere
yapılmaktadır.
Bunun yanı sıra, dağıtılan kömürün hava kirliliğini artırıcı özelliği
nedeniyle de sağlık açısından çevreye ve tüketicilere zarar verilmektedir.
ANKARA’DA DOĞALGAZA NE KADAR ÖDÜYORUZ
4 kişilik bir ailenin, yaşadığı konutlarda 1 yılda tüketilen ortalama
doğalgaz miktarı: 1500m3.
Ankara’da 1 m3. doğalgazın fiyatı: 61.56 ykrş.(KDV dahil)
Buna göre;
1 Yıllık Ortalama Doğalgaz Gideri : 923.00 YTL.
1 Aylık Ortalama Doğalgaz Gideri : 77.00 YTL.
Ücretlilerin Gelir Durumu :
Asgari ücretli bir işçinin net aylık ücreti :402YTL./Ay
9. Derecede çalışan bir memurun net aylık ücreti : 706YTL/Ay
5.dereceden emekli bir memurun net aylık ücreti : 686YTL/Ay
Buna Göre, Ücretlilerin Aylık Ortalama Doğalgaz Giderleri ;
Asgari ücretli bir işçinin aylık ücretinin %19’unu oluşturuyor.
9.derecede çalışan bir memurun aylık ücretinin %11’ini oluşturuyor.
5.dereceden emekli bir memurun aylık ücretinin %11’ini oluşturuyor.
Yukarıdaki tabloya göre, ülkemizde ve Ankara’da alım gücü düşük, yoksul ve
dar gelirli tüketiciler, alım güçleri dikkate alındığında, dünyanın en
pahalı doğalgazını tüketmekte ve çok pahalıya ısınmaktadırlar. Bunun
nedeni, hükümetin yüksek bedellerle yapmış olduğu doğalgaz alım
sözleşmeleridir.
Tüketiciler, yanlış ve dışa bağımlı enerji ve doğalgaz politikalarına
kurban edilerek, soyulmaktadır.
Uygulanan bu yanlış ve ithalata dayalı enerji ve doğalgaz politikaları
sosyal devlet ve belediyecilik anlayışına, kamu yararına, tüketici
haklarına baştan sona aykırıdır.
ISI YALITIMI İYİ DEĞİL
Çok pahalı ısınmamızın diğer bir nedeni ise, konutlardaki ısı yalıtımının
iyi olmaması ve yalıtımsız konutlar nedeniyle ısı kayıplarının yüksek
olmasıdır.
Ne yazık ki, Isı Yalıtım Yönetmeliği de yeterince uygulanmamaktadır.
Gelişmiş Batı ülkelerinde binaların ısı yalıtımına önem verilmekte ve bu
konuda tüketicilere yardım edilmektedir. Ancak, ülkemizde Enerji
Verimliliği Kanun tasarısı yasalaşmadığından tüketiciler ısı yalıtımına
ilişkin destekten yararlanamamaktadır.
Diğer taraftan, katı yakıt sobalarının teknolojik yönden geri olması
nedeniyle, hem yüzde elli oranında ısı kaybına, hem de çevre ve hava
kirliliğine neden olunmaktadır.
TÜKETİCİLER OLARAK NE İSTİYORUZ
• Enerjide ve doğalgazda zaman zaman oluşan ve ileride de oluşabilecek
darboğazlarla ve krizlerle karşılaşmamak için ithal enerji ve ithal
doğalgaz yerine kendi doğal kaynaklarımızın etkin olarak tüketici
haklarına ve çevreye uygun bir şekilde kullanılabileceği bir enerji
politikası uygulansın.
• Enerji üretimi kamulaştırılsın.
• Tüketici hakları, sosyal devlet ve kamu yararı gereğince, İngiltere’de
olduğu gibi yakıt gideri gelirinin yüzde beşinden fazla olan ve yakıt
fakiri sayılan tüketici ve ailelere parasal destek sağlansın.
• Isı Yalıtım Yönetmeliği’nin uygulanması konusunda ilgili ve yetkililer
görev ve sorumluluklarını yerine getirsinler.
• Eski konutlarda ısı yalıtımı sağlanabilmesi için tüketicilere parasal
destek sağlansın.
• Hem ısı kaybına hem de çevre ve hava kirliliği ile zehirlenmelere neden
olan teknolojisi ilkel kalmış katı yakıt sobalarının üretimi yasaklansın,
verimliliği yüksek, çevre ve hava kirliliği ile zehirlenmelere neden
olmayan yüksek teknolojik düzeye sahip ısınma cihazı üretimine ağırlık
verilsin.
Turhan ÇAKAR
Tüketici Hakları Derneği
Genel Başkanı |
