Konutlarda Enerji Tasarrufu
Konutlarımızda kullandığımız ısıtıcı, soğutucu ve aydınlatma sistem ve
cihazlarının çalıştırılmasında tüketilen enerjiye çok yüksek bedeller
ödenmesine karşın, beklediğimiz yararı görememekteyiz. Bunun üç temel
nedeni var. Birinci nedeni, ülkemizde elektrik enerjisi ve doğalgaz başta
olmak üzere enerji fiyatlarının çok yüksek olmasıdır. İkinci neden,
konutlarımızda kullandığımız ısıtıcı, soğutucu, aydınlatma sistem ve
cihazlarının verim düşüklüğü ile verim düşüklüğüne neden olacak şekilde
bilinçsiz çalıştırılması ve kullanılmasıdır. Üçüncü neden ise,
konutlarımızın soğuğa ve sıcağa karşı korunacak ve aydınlatmayı sağlayacak
şekilde mimari tasarımı ile izolasyonunun iyi yapılmamış olmasıdır.
TASARRUF VERİMLİLİK ÇEVRE VE FİYAT İLİŞKİSİ
Enerji tasarrufu, enerjiyi kullanmamak değil, az enerji kullanarak
beklediğimiz ve istediğimiz verimi alabilmek, yararı görebilmektir. Diğer
bir anlatımla, enerjiyi daha az fakat daha etkin kullanarak, daha az para
ödeyerek, en iyi şekilde ısınabilmek, aydınlanabilmek, cihazlarımızı
çalıştırabilmek, sıcak mevsimlerde sıcağın bunaltıcı etkisini yaşamamak ve
beklentilerimizi gerçekleştirebilmekle, beklediğimiz verimi alabilmekle
birlikte enerji tasarrufu da sağlamış oluruz.
Günümüzde artık enerji politikaları ve uygulamaları; enerji üretiminin
ekonomikliğinden, maliyetinden, miktarından önce; çevre dostu, mümkün olan
en az miktarlarda, doğal kaynakları tüketmeyen, “iklim sözleşmesine “
uygun, temiz ve yenilenebilir, sosyal ve toplumsal maliyeti an az olan
enerji üretimi yapılması esasına göre düzenlenmektedir. Bugün, enerji
kullanımı ve tüketimindeki en önemli gerçek ise “ en ucuz enerjinin,
verimli kullanılan ve tasarruf edilen enerji olduğudur.”
Enerji verimliliğinin ve tasarrufunun arttırılması, yeni enerji
kaynaklarının devreye sokulması için yapılacak yatırımlardan daha
ekonomik, daha çabuk, daha ucuzdur.
Ülkemizde tüketilen enerjinin yaklaşık üçte biri binalarda; ısınma,
aydınlatma ve elektrikli cihazların çalıştırılması amacıyla
kullanılmaktadır. Ülkemiz enerji gereksiniminin çok büyük bir kısmı;
petrol, kömür ve doğalgaz olarak ithal edilmekte ve giderek dışa
bağımlılığımız artmaktadır.
Bu nedenle, tüketiciler olarak, konutlarımızda verimliliğe ve enerji
tasarrufuna önem verdiğimizde, evimizde kullanacağımız sistem ve cihazları
bilinçli seçtiğimizde ve kullandığımızda, evimizin izolasyonu için gerekli
önlemleri aldığımızda hem aile hem de ülke ekonomisine büyük bir yarar
sağlamanın yanında, çevremizin korunmasına da büyük bir katkıda bulunmuş
olacağız.
KONUTLARDA ISI YALITIMI VE ENERJİ TASARRUFU SAĞLANMASI
• Pencere ve kapıların hava sızdırmazlığı kontrol edilmelidir. Hava
sızıntısı olabilecek yerler, sünger ve benzeri bantlarla kapatılmalıdır.
• Gevşek camların çerçeveye birleştiği yerler bant veya macunla tıkanmalı
veya bantlanmalıdır. Pencere çerçevesi ile duvar arasında boşluk olmaması
sağlamalıdır. Çift cam yapacak maddi gücümüz yoksa, kış aylarında
pencereler şeffaf tabaka naylon ile kaplanabilirse, ısı kaybı bir miktar
daha önlenmiş olur.
• Tamiratı mümkün olmayan eskimiş doğramalar mutlaka yenilenmelidir.
• Kış aylarında geceleri pencerelerin perdeleri kapalı tutulmalıdır
(radyatör vb. ısıtıcıların üstünde ısı dolaşımını da engellemeyecek
şekilde).
• Gündüzleri güneş ışığını direkt alan pencerelerin perdeleri açılmalıdır.
• Enerjiyi etkin, verimli kullanan projeler, teknolojiler uygulanmalıdır;
yeni yapılan konutlarda ısı yalıtım kuralları standardı olan TS 825’in ve
Isı Yalıtım Yönetmeliğinin uygulandığından emin olunmalıdır.
• Yalıtımsız veya yetersiz yalıtımlı ise; çatının, duvarların ve
döşemelerin ısıtılmayan mekanlarla komşu olması durumunda yalıtılmalıdır.
Yalıtırken de; TSE 825’ te belirtilen iklim bölgelerine uygun malzemeler
seçilmelidir.
• Konutlarda uygun yalıtım ile ısı kayıplarının en az aşağıdaki oranlarda
azaltılabileceği unutmamalıdır.
- Çatı izolasyonu yapıldığı takdirde : ~%20
- Dış duvar izolasyonu yapıldığı takdirde : ~% 15
- Pencere – kapı izolasyonu yapıldığı takdirde : ~%15
- Sızdırmazlık önlemleri alındığı takdirde : ~%10
• Isıtılmayan bölgelerden geçen sıcak su boruları yalıtılmalıdır.
• Radyatörlerden taşınım ve ışınım yoluyla çıkan ısı radyatörün
arkasındaki duvarı ısıtır. Dışarıya olan ısı kaybını önlemek için
radyatörle duvar arasına alüminyum folyo kaplı ısı yalıtım levhaları
yerleştirmeli ve radyatörlerin üstleri ve önleri dekoratif amaçla da olsa
kapatılmamalıdır.
• Kare taban planlı olan binalar, ısı kaybeden yüzeyleri daha az
olduğundan dikdörtgenlere nazaran daha enerji verimlidirler.
• Mümkünse sıcak su elde etmek için, güneş panellerini kullanılmalıdır.
• Evde kullanılacak ısıtma sistemleri ve cihazları en yüksek enerji
verimliliği ve tasarrufu sağlanacak şekilde seçilmelidir.
• Cihaz kapasitesi (soba, kombi, elektrikli ısıtıcı, kat kaloriferi,
kalorifer kazanı, klima vb.), ısıtılacak/soğutulacak yerin gereksinimine
göre seçilmelidir. Cihaz kapasiteleri belirlenirken geniş alanlarda veya
büyük kentlerde coğrafi şartlar ile inşaat malzeme yapıları dikkate
alınmalıdır.
• Elektrik ve yakıt tüketimleri düşük, verimliliği yüksek cihazlar tercih
edilmelidir.
• Çevreci cihazlar ön planda tutulmalıdır (düşük yanma emisyonuna sahip
cihazlar).
• Cihazların yanma ve ısıl verimleri (anma ısı gücü), soğutma ve ısıtma
kapasiteleri (klima) yüksek olmalıdır.
• Cihazların katalog, broşür ve etiketlerinde; hem “yanma verimi” hem de
“ısıl verimi” değerlerinin ayrı ayrı belirtilmiş olmasına dikkat
edilmelidir.
• Rüzgarlı havalarda ısıtıcı, sönmez özellikte olmalıdır.
• Isıtıcının/soğutucunun, mümkünse elektronik ısı ayarlı (termostatlı)
olanları tercih edilmelidir.
• Sessiz çalışan cihazlar tercih edilmelidir.
• Buzdolabı, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi gibi elektrikli cihazların
A sınıfından olanları seçilmelidir.
• Ocak-fırın, elektrik süpürgesi, ütü gibi elektrikli cihazların enerji
kullanımında verimliliği en yüksek olanlar tercih edilmelidir.
• Aydınlatmada enerji tüketimi az, uzun ömürlü, kompakt elektrik lambaları
kullanılmalıdır.
Turhan ÇAKAR
Tüketici Hakları Derneği
Genel Başkanı |