Bir önceki sayfaya geri dönmek için buraya tıklayın! Sayfayı yazdırmak için tıklayın!
 
 
TÜKETİCİ HAKLARI DERNEĞİ - YAZILARIMIZ - MAKALELER
 

Isıtma Cihazlarının Seçimi ve Kullanımı Soba ve Şofben Zehirlenmeleri

Soğuk mevsimlerde ve özellikle kış aylarında evlerimizde kullandığımız bireysel ısıtma cihazlarının verimli ve güvenli olması biz tüketiciler için çok önemlidir. Çünkü, gerek bu cihazlara gerekse cihazlarda kullanılan yakıtlara ve enerjiye yüksek miktarda para ödüyoruz. Bu nedenle, en yüksek verimi alabilecek, güvenliğimiz yönünden risk ve tehlike oluşturmayacak şekilde ısıtma cihazlarını seçmeliyiz ve kullanmalıyız.

BİREYSEL ISITMA CİHAZLARININ ÇEŞİTLERİ

Yakıt Cinslerine Göre Isıtma Cihazları

1) Katı yakıtlı ( odun veya kömür) cihazlar
2) Sıvı yakıtlı (gaz) cihazlar

3) Doğalgazlı cihazlar

4) LPG kullanılan ( tüpgaz) cihazlar

5) Elektrikli cihazlar

6) Güneş enerjisi kullanılan cihazlar

7) Jeotermal enerji kullanılan cihazlar

Özelliğine Göre Isıtma Cihazları

1) Sobalar

2) Kat kaloriferleri

3) Klimalar

4) Fanlı ısıtıcılar

5) Yağlı radyatörler

ISITMA CİHAZLARININ SEÇİMİ

Ülkemizde, özellikle kırsal kesimde olmak üzere tüketicilerin büyük bir çoğunluğu evlerinde bireysel ısıtma cihazı olarak katı yakıtla çalışan kömür veya odun sobaları kullanmaktadır. Büyük kentlerde ise doğalgazlı kombi cihazları, doğalgazlı sobalar, katı yada sıvı yakıtlı kat kaloriferleri, doğalgazlı, LPG’li (tüplü) ve elektrikli şofbenler, sıvı yakıtlı (gazyağı) sobalar, elektrikli ısıtıcılar ( klimalar, fanlı ısıtıcılar, yağlı radyatörler, sobalar) yaygın olarak kullanılmaktadır.

Isıtma Cihazlarının Seçiminde Dikkat Edilecek Noktalar

• Seçeceğimiz ısıtma cihazlarının kapasitesi gereksinmemize uygun olmalıdır.

• Isıtma cihazının verimliliği yüksek olmalıdır.

• Çevre için en uygun olan ısıtma cihazı seçilmelidir.

• Kullanım kolaylığı olan ısıtma cihazı seçilmelidir.

• Güvenli olan, sessiz çalışan ısıtma cihazı seçilmelidir.

• Isıtma cihazının faturası, Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzu, garanti belgesi mutlaka alınmalıdır.

• Isıtma cihazının servis ağı yaygın, servis hizmeti kaliteli olmalıdır.

ISITMA CİHAZLARININ MONTAJI, KULLANIMI SOBA VE ŞOFBEN ZEHİRLENMELERİ

Sözkonusu bu cihazların büyük bir çoğunluğu yanma reaksiyonunu gerçekleştirebilmek için, içinde bulundukları ortamdaki havayı yani oksijeni kullanmaktadırlar. Dolayısıyla, özellikle çift camlı ve iyi izole edilmiş binalarda ısıtma cihazlarının bulunduğu ortamlar mutlaka bir ventilasyon menfezi vasıtasıyla taze havayla beslenmelidir.

Yanma sonucunda gaz oluşturan ve bu gazları bir bacayla bina dışına (havaya) tahliye edilen ısıtma cihazları ( soba, kat kaloriferi, kombi, şofben vs…) kesinlikle yatak odalarına ve banyolara monte edilmemelidir.

Bu tür cihazlarda baca bağlantısı ve baca çekişi çok önemlidir. Bacanın cihaza, yakıta ve yanma sonucunda oluşan baca gazlarına uygun özellikte olması; baca çekişinin iyi ve standartlara uygun olması gerekmektedir. Aksi takdirde, yetersiz baca çekişi veya herhangi bir tıkanma sonucunda bacadan tahliye edilemeyen gazlar bacadan geri tepecek ve evin içine, odalarına yayılacaktır. Bu da karbonmonoksit diye adlandırılan zehirli gazın insanları zehirlemesine ve insanların ölümüne neden olacaktır.

Diğer bir sorun da, doğalgazlı cihazlara bacanın uygun olmaması nedeniyle, daha doğrusu bu cihazlarda bacanın çelik boruyla ve standardına uygun olarak kaplanmaması nedeniyle, oluşan asitlerin baca ve duvarları korozyona yani aşınmaya ve yumuşamaya uğratmasıdır.

Soğuk mevsimlerde ve kış aylarında soba ve banyolara monte edilen şofben ölümlerinin artması yukarıda belirtildiği gibi cihazların yanlış monte edilmesinden ve bacaların çekmemesinden kaynaklanmamaktadır. Özellikle, ülkemizde banyoların küçük olması ve bacanın da iyi çekmemesi nedeniyle, banyolarda kullanılan şofbenler hava almadığı için söndüğünden yada tam yanma sağlanamadığından, oluşan zehirli karbonmonoksit gazı nedeniyle, ölümler meydana gelmektedir.

Aynı olay, kömürlü sobalarda da olmaktadır. Bacaların iyi çekmemesi ve tıkalı olması nedeniyle, yada gece yatarken sobanın hava alma kapakçıklarının kapatılması sonucunda tam yanma sağlanamadığından karbonmonoksit gazı oluşarak zehirlenmelere ve ölümlere neden olmaktadır.

Bacalı ısıtma cihazları güvenlik açısından yatmadan önce söndürülmelidir.

Elektrikli ısıtıcıların kullanımında ise, binada mevcut elektrik tesisatının, kullanılması düşünülen cihazın elektrik tüketim gücüne uygun olup olmadığı incelenmelidir. Uygun olmayan kablo kesitleri ile döşenmiş bir elektrik tesisatına yüksek amperajlı bir elektrikli ısıtıcı bağlanması durumunda konutta yangın çıkma olasılığı bulunmaktadır.


Turhan ÇAKAR
Tüketici Hakları Derneği
Genel Başkanı